چکیده:
تیموری به سال 548 ق،کمال الدین عبد الرزاق بن اسحاق سمرقندی را مأموریت سفارت دکن کرد. وی از راه دریا و بندر هرمز به سوی هند روانه گشت.سفر سخت و پررنج سمرقندی دستاورد ویژهای برای شاهرخ به همراه نداشت،اما وی شرح سفر سه سالهء خود را نگاشت و آنرا مطلع السعدین و مجمع البحرین نامید که منبعی پرارزش و مستند از تاریخ امپراتوری هندویی بیجانگر و بخشی از تاریخ هند است. سمرقندی در راه انجام مأموریتش با مشکلاتی بسیار روبهرو شد؛در هرمز چند ماه معطل شد؛در دریا هدایای پادشاهی همراه وی را غارت کردند؛با رها بیمار شد و برادرش را از دست داد؛پادشاه کالیکوت به او بیمهری و بیاعتنایی کرد؛در بیجانگر هموطنانش وی را به دروغگویی متم کردند و سفارتش را جعلی خواندند.سفر بازگشت به هرات نیز سفری سخت و پررنج بود.
خلاصه ماشینی:
"در این شماره،مقالهء سفیر شاهرخ در دکن که ورقی از تاریخ روابط سیاسی ایران و هند
این بندر قوم به هند گذاشت و اکتشاف راه دریایی شرق و غرب خود را کامل کرد.
شاهرخ امر به معروف و بث دعوت اسلامی نیز بود کمال الدین عبد الرزاق را که در همان سنین
عبد الرزاق در هرموز مدت دو ماه به سر برد و به خدمت پادشاه آن بندر بار یافت*****
عبد الرزاق بعد از بازگشت به هرات از پادشاه هرمز به شاهرخ شکایت کرد ولی توران شاه با فرستادن
رسید و چون میدانست و شاید عبد الرزاق برای او به وسیلهای پیغام داده بود که حامل نامهء
در آن زمان شهر بیجانگر زیباترین بلاد هند بود و به قول عبد الرزاق:
اقوام کاناری بودند و زبان کاناری زبان مادری ایشان بود این عنوان را برای خود انتخاب کرده بودند.
کمال الدین عبد الرزاق مدتی قریب به دو سال در شهر بیجانگر به سر برد و هیچ دلیلی در
از جمله وقایع ناگوار اقامت عبد الرزاق در بیجانگر بدسگالی چند تن از اهالی هرموز بود
عبد الرزاق دوازدهم شعبان سال 748 به اتفاق ایلچیان پادشاه بیجانگر از آن شهر بیرون
به این سبب عبد الرزاق ناگزیر مدت هفتاد روز در آنجا سرگردان بود تا اینکه مژده صحت
در این بندر عبد الرزاق نزد امیر سید علاء الدین مشهدی که سیدی محترم صد و بیست ساله بوده و سمت
عبد الرزاق روز شانزدهم رمضان به خدمت شاهرخ باریافت و سفیران پادشاه بیجانگر
سفرنامهء کمال الدین عبد الرزاق که در جلد دوم مطلع سعدین مندرج است یکی از منابع"