چکیده:
دریای خزر یا مازندران که بنامهای هیرکان،گرگان و کاسپین نیز شناخته میشود. این دریا با بیش از 073 هزار کیلومتر مربع وسعت،بزرگترین دریاچه جهان میباشد که پس از فروپاشی شوروی بین 5 کشور ایران،آذربایجان،روسیه،قزاقستان و ترکمنستان واقع شده و از دیرباز به دلیل یک مسیر حمل و نقل و ترانزیت،منبع تامین مواد غذایی و انرژی مورد توجه خاص مردم منطقه بوده است.پس از فروپاشی اتحاد شوروی،کشورهای نوظهور ساحلی که به دلیل قطع وابستگیها به مسکو و شرایط وخیم اقتصادی بشدت نیازمند منابع مالی و جذب سرمایهگذاری خارجی بودند،با تشکیل کنسرسیومهای متعدد نفتی و گازی تلاش وسیعی را برای بهرهبرداری از منابع انرژی دریای خزر آغاز کردند.ضعف سیاسی همسایگان شمالی دریای خزر در سالهای اولیه پس از استقلال و عدم تفاهم بین همسایگان در مورد بهرهبرداری از منابع این دریا، موجب افزایش تقاضا برای نیروهای خارجی در منطقه گردید که این امر خطر تشدید تنشها و منازعات را بهمراه داشته است.
خلاصه ماشینی:
"مسیر را برای جذب و انتقال این منابع در اختیار کشورهای تولیدکننده خزر قرار میدهد،
این نوشتار سعی دارد با بررسی میزان ذخایر و توان تولید و صدور منابع انرژی خزر و نیز رقابتهای موجد در زمینه تعیین مسیرهای انتقال این منابع به بازارهای مصرف،نقش این
دسامبر 1991،دریای خزر بین 5 کشور قرار گرفت و از این زمان منابع نفتی حوزه خزر و آسیای مرکزی علاوه بر کشورهای منطقه،توجه قدرتهای فرامنطقهای بویژه آمریکا را نز
بشکه نفت و 003 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی در حوزه جنوبی خزر برآورد شده است.
ذخایر نفت ایران معادل 731 میلیارد بشکه و ذخایر گاز بین 82-62 تریلیون متر مکعب است که در هر دو مورد در
نفت در روز تولید نماید که معادل 4 درصد تقاضای جهانی خواهد بود تولید گاز نیز تا این سال
نباشند،نقش این منطقه و حوزه خزر در بازار انرژی جهان روزبهروز کاهش خواهد یافت.
تولید کنونی نفت ترکمنستان 052 هزار بشکه در روز است و این کشور در نظر دارد
طرح انتقال نفت و گاز در منطقه خزر و کاهش انحصار روسیه بر منابع انرژی و شبکه خطوط
مسیر تعیین خطوط لوله انتقال نفت و گاز منطقه،عدم توافق کشورهای ساحلی دریای خزر
توسعه همکاریهای ایران و کشورهای منطقه در زمینه بهرهبرداری و انتقال منابع انرژی آنها
تولید کنونی نفت خزر حدود دو میلیون بشکه در روز است که تا سال 0202 به 4-3/5
طرح مهم دیگر ایران در زمینه انتقال نفت حوزه خزر احداث خط لوله کی.
برای انتقال منابع نفت و گاز خود و سایر کشورهای منطقه به بازارهای اصلی مصرف در اروپا،"