چکیده:
در قبال سلاحهای کشتار جمعی را که مبتنی بر تکیه بر کنوانسیونهای بین المللی ممنوعکننده این سلاحهاست مورد بررسی قرار میدهد تا کارآیی یا عدم کارآیی این سیاستها نمایان گردد.در نتیجهگیری،به جمعبندی مباحث انجام شده پرداخته و نیز بیان میشود که سیاست تکیه بر کنوانسیونهای بین المللی منع سلاحهای کشتار دسته جمعی نه تنها قادر به تضمین امنیت ملی در کشور نیست،بلکه به علت ضعفهای عدیده،تکیه بر این کنوانسیونها بیشترین خطر را متوجه امنیت ملی کشور میگرداند.بر این اساس بیان میشود که ایران نیز باید مانند برخی کشورهای جسورتر نسبت به قواعد نظام جهانی که اسراییل نیز میتواند از زمره آن کشورها باشد، به منظور بازدارندگی،به تولید سلاحهای کشتار جمعی متوسل گردد.اما بر خلاف کشور یاد شده سیاست تولید سلاحهای کشتار جمعی بهتر است در پوشش پایبندی به کنوانسیونها بین المللی انجام گیرد تا محدودیتهای بیشتری برای انتقال تکنولوژی تولید سلاحهای کشتار جمعی به ایران برقرار نگردد.همچنین بیان میگردد که صرف نظر از دیگر ابعاد مسئله، تجربه برخی کشورهای دیگر که شاید بتوان عراق را نیز در اعداد آنان جای داد در زمینه تولید پنهانی سلاحهای کشتار جمعی میتواند تا حدی همچون الگویی برای بررسی جدی از سوی ایران نگریسته شود.یکی از تحولات بسیار خطرناک که ظرف چند دهه گذشته در محیط امنیتی ایران رخ نموده، مسئله گسترش سلاحهای کشتار جمعی (شیمیایی،میکربی و هستهای)است.بر طبق منابع موجود،در منطقه خاورمیانه و نیز در منطقه جنوب آسیا(هند و پاکستان)که همجوار مرزهای شرقی کشور است،دست کم 9 کشور به یک یا چند نوع از انواع سلاحهای کشتار جمعی مجهز شدهاند یا در این راه تلاش میکنند.عامل دیگری که گسترش سلاحهای کشتار جمعی در محیط امنیتی ایران را بیشتر نگرانکننده میکند آن است که این منطقه بحرانیترین و بیثباتترین منطقه جهان است.لذا احتمال بهکارگیری سلاحهای کشتار جمعی در این 2L منطقه بیشتر از سایر مناطق جهان است.آنچه قابل تأمل میباشد،آن است که با گذشت زمان بر شدت بحرانها اضافه میشود و در نتیجه تعداد و دامنه درگیریهای نظامی نیز افزایش یافته است. با توجه به آنچه که یاد شد،هدف این مقاله بررسی این موضوع است که با توجه به تجارب جنگ تحمیلی آیا سیاستهایی که جمهوری اسلامی ایران در قبال سلاحهای کشتار جمعی اتخاذ کرده است،متضمن تأمین امنیت کشور هست یا خیر؟در این راستا،مقاله حاضر ابتدا به بررسی وضعیت محیط امنیتی ایران از حیث گسترش یا عدم گسترش سلاحهای کشتار جمعی میپردازد تا میزان خطری را که ایران با آن روبهرو است بسنجد.سپس سیاستهای ایران
خلاصه ماشینی:
"علاوه بر آن مخاطرات ناشی از حمل و نقل و امکان انتقال ابرهای سمی ناشی از جدول شماره 1-کشورهای منطقه خاورمیانه و جنوب آسیا که دارای سلاحهای کشتار جمعی هستند یا برای دستیابی به این سلاحها تلاش میکنند (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع: (به تصویر صفحه مراجعه شود) به کارگیری این سلاح به سمت مناطق شهری کشور به کار گیرنده از طریق جرین باد نامساعد و اثرات بسیار مخرب آن سبب شده بود که نظامیان در کشورهای جهان سوم به محدودیت فواید نظامی سلاحهای شیمیایی بیندیشند.
اسراییل از پیوستن به کنوانسیون منع گسترش سلاحهای هستهای،کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی و کنوانسیون منع سلاحهای بیولوژیک همراه با تلاشهای موفقیتآمیز این کشور جهت ایجاد یک زرادخانه عظیم هستهای،11 شیمیایی و بیولوژیک سبب شده است که بعضی کشورهای عضو این کنوانسیونها در منطقه خاور میانه احساس کنند امنیت ملی آنها به شدت به خطر افتاده است و در نتیجه علی رغم آنکه عضو کنوانسیونهای فوق میباشند ناچار شدهاند بر خلاف تعهداتشان در قالب این کنوانسیونها به صورت پنهانی اقدام به ساخت سلاحهای کشتار جمعی نمایند تا از این راه قدرت بازدارندگی خود را در مقابل اسراییل افزایش دهند و در صورت شکست بازدارندگی بتوانند مقابله به مثل کنند.
ولی اثر«دومینو»به همین جا ختم نمیگردد بلکه ادامه مییابد؛زیرا به علت وجود رقابت تسلیحاتی شدید در منطقه دستیابی یک کشور به سلاحهای کشتار جمعی سبب میشود که حتی کشورهای دیگر منطقه-که حتی سلاحهای کشتار جمعی بر علیه آنها استفاده نشده است- نیز به سمت تلاش برای دستیابی به این سلاحها حرکت کنند تا امنیت خود را در مقابل کاربرد احتمالی این نوع سلاحها در مخاصمات آتی بیمه نمایند."