چکیده:
جوامع بشری در گذر تاریخ به پیچیدگیهای افزونتر تمدنی دست مییابند و در این راستا مقولههای تمدنی همچون سیاست،اقتصاد،فرهنگ،سبکهای زندگی و فناوریهای پیشرفته، تأثیرات شبکهای و چند جانبهای بر هم میگذارند.غفلت جوامع معاصر و تک ساحتنگری مدیریتی آنها و نگاه استقلالی در مقام نظر به این مقولات است که خود برانگیزانندهء خیزش بحرانهای گسترده در زندگی فردی و گروهی انسان شده است.افزون بر آن،حاکمیت منطق بازار و سود،محمل از میان رفتن ارزشهای اخلاقی در هدفگذاریهای سیاسی،اقتصادی و فرهنگی شده است. نگرش چند ساحتی قرآن و به تبع آن مدیریتی رسول اکرم(ص)و حاکمیت اصول اخلاقی بر نهادهای تمدنی در سیرهء نبوی میتواند الگوی بیبدیلی برای چارهسازی بحران مورد اشاره باشد.این مقاله،تلاشی است در جهت نمایاندن نگرش جامع چند ساحتی به نهادهای تمدنی و هدفگذاری اخلاقی در برنامههای توسعه که از ویژگیهای برجستهء قرآن کریم و سیرهء نبوی است.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین جهاد از چارچوب مقولهء نظامی،کار کردی عبادی مییابد: قل إن کان آباؤکم و أبناؤکم و إخوانکم و أزواجکم و عشیرتکم و أموال اقترفتموها و تجارة تخشون کسادها و مساکن ترضونها أحب إلیکم من الله و رسوله و جهاد فی سبیله فتربصوا حتی یأتی الله بأمره و الله لا یهدی القوم الفاسقین (توبه42/)و گاه نقش مبارزهء عقیدتی: فلا تطع الکافرین و جاهدهم به جهادا کبیرا (فرقان25/)و همچنین بعد سیاسی برای مبارزه با کسانی که با حکومت دینی محاربهء ارتدادی دارند: یا أیها الذین آمنوا من یرتد منکم عن دینه فسوف یأتی الله بقوم یحبهم و یحبونه أذلة علی المؤمنین أعزة علی الکافرین یجاهدون فی سیبل الله و لا یخافون لومة لائم ذلک فضل الله یؤتیه من یشاء و الله واسع علیم (مائده45/)و ماهیتی عرفانی برای کسب مراتب والای سیر و سلوک جان آدمی: الذین آمنوا و هاجروا و جاهدوا فی سبیل الله بأموالهم و أنفسهم أعظم درجة عند الله و أولئک هم الفائزون (توبه02/) چرا که در منظومهء نگرش قرآنی،دین و اقتصاد و سیاست و اخلاق و جنگ، ویژگیهای در هم تنیده مقولات زندگی جمعی بشری است و مدیران میباید پیامدهای گوناگون هم تصمیم را آگاهانه در نظر بگیرند و در این میان،سیرهء حکومتی آن گرامی،تحقق عملی بینش چند ساحت مدارانهء قرآن کریم است که میتواند به عنوان الگویی پایدار برای حکومتهای دوران کنونی و آینده باشد."