خلاصه ماشینی:
")دربارهء این حادثه (به تصویر صفحه مراجعه شود) دکتر علی نقی منزوی (به تصویر صفحه مراجعه شود) خواجه نصیر الدین طوسی مینویسد:<<در سال 683 در بغداد شایع شد که عز الدوله ابن کمونهء یهودی کتابی به نام الابحاث عن الملل الثلاث تألیف کرده و مطالبی را علیه نبوت(یهود،مسیحیت و اسلام)گفته که از ذکر آنها به خدا پناه میبریم.
وجود رابطهء بین قیام علیه تکودار(احمد)و قتل وی در این سال و دفاع از ابن کمونه که تألیف کتاب تنقیح الابحاث به وی منسوب است،بعید نیست.
4 جایگاه اجتماعی ابن کمونه اگرچه ابن کمونه ابتدا به اسلام تظاهر میکرد،یا له یهودیت تظاهر نمیکرد،بعد از نزدیکشدن یهودیان به حاکمان مغول و تکبه کردن ابقا خان به آنان،به همراهی با آنان پرداخت و صاحب مقام اجتماعی و مشاغی شد که آغاز کتاب الکاشف-که آن را برای امیر دولتشاه بن امیر سیف الدین سنجری تألیف کرده بود-بدانها اشاره کرده و متذکر شده است که مردم برای استفاده از موقعیت کاریش نزد او میرفتند.
التقاط اعتراضات النخجوانی علی الاشارات ابن کمونه در این اثر اعتراضات نجم الدین احمد بن ابی بکر بن محمد نخجوانی را در شرحش بر (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) الاشارت7گردآوری کرده و به یاری مؤلف الاشارات برخاسته است.
ازاین کتاب نسخهای به خط ابن کمونه در خزانهء غروی وجود دارد و شیخ محمد سماوی از روی آن استنساخ کرده است(الذریعه،ج 11،ص 131-132).
وی در این کتاب الفاظ و عبارات ابن سینا را ذکر کرده و گزیدههای خود را از آثار حکما و شرح خواجه نصیر الدین طوسی و استنباطهای خود را از اندیشهء وی برگرفته و درهم آمیخته است."