چکیده:
است تا نتایج تاویلها در ذهن به آسانی بماند. شیوه تاویلی در تحقیق بنا به ضرورت و محتوای هر عنوان تحقیق، میتواند در ذهن محقق شیوهای بدیع و نوین باشد. در این مقاله با وجود استفاده مکرر و مدام از منابع موجود و اثبات فرضیههای مطروحه از طریق مصداقهای مسجل منابع معتبر، سعی شده است تا استدلالهای جدید و تازه در نتیجهگیریها و حتی ارائه پیشفرضها به کار رود.عنایت به ریشهیابی کلمات«فقهاللغه واژگان»یکی از شیوههای یاد شده است.به هر حال اساسا انتخاب عناوینی که کمتر شناخته شده است و نیز منابع حول آن که به چشم میآید،به خودی خود فضای نوین و بدیعی را پیش روی محقق میگذارد، که هراس از قضاوت های بعدی را تا حدود زیادی از میان میبرد.از این رو محقق این مقاله بدون هیچ قضاوتی یا هراسی سعی نموده است تا تحقیق را به معنی حقیقی آن بشناسد و عمل نماید.
خلاصه ماشینی:
"این بدان معنی نیست که حوزه حکمت ما در گذشته عاری از این مباحث بوده است،کافی است به منابع کهن بازجست کنیم:بعضی از بزرگان عرفا(محیی الدین ابن اعرابی در فصول الحکم)گفته است که:هر انسانی به واسطه همت(توجه)در قوه خیال خود،آنچه را که جز در آن(قوه)وجود ندارد میآفریند و عارف به همت خود آنچه را که برای او در خارج محل همت وجود ندارد میآفریند (یعنی خارج عالم خیال)،ولی تا هنگامی که همت آن را حفظ مینماید و آنچه آفرید حفظش برای او سنگین نمینماید،(پابرجاست)و همین که بر عارف غفلت و فراموشی از حفظ آنچه که آفریده عارض گشت،آن آفریده نابود میگردد51".
نیک آشکار است که عکسها و سایههاو آینهها مطروحه در حوزه خیال و معرفت دیداری در حوزه غیر مشهود است، مولانا در تعبیری دیگر بر معرفت دیداری چنین میسراید: آن خیالاتی که دام اولیاست عکس مه رویان بستان خداست نیست صورت چشم خود نیکو بمال تا ببینی شعشعه نور جلال هر چه در روی می نماید عکس اوست همچو عکس ماه اندر آب جوست71 یک معنی بسیار مهم و مشهور ایدهالیسم این عقیده افلاطون است که موجودات این عالم فقط سایههای ناپایداری هستند از حقایق ابدی(صور مثل- Idees )که جای آنها در عالم بالاست.
اما نقاشی که به معرفت دیداری در هر دو حوزه بصر عالم فانی چشم سر و بصر عالم غیبی چشم سر در حد ارجمندیشان عنایت داشته،در عالم هنر مقام والاتری یافته است چرا که اساسا دیدار حقیقی نه در این جهان است و به همین دلیل،گاه خوابهای آدمی ارجحتر از اعمال اویند."