چکیده:
موضوع این مقاله«نظربازی»و مصداق آن از دیدگاه سعدی است.چون سعدی شاعری متدین است،بنابراین آنچه میگوید باید رنگ شرعی باید داشته باشد؛از این رو ابتدا به دیدگاه قرآن مجید و احادیث نبوی در باب نظربازی و نگاه به زیبارویان اشارهای میشود سپس دیدگاههای مختلف نیز بیان میشود تا خوانندگان دریابند که در خصوص نگاه به زیبارویان از نظر فقهی اختلاف نظر وجود دارد.اما پیش از ورود به بحث اصلی یعنی نظربازی از دیدگاه سعدی لازم است به اختصار به نظربازی در قاموس شعر و شاعری قبل از سعدی هم اشاره شود.پس از این مقدمات،گفتههای سعدی در مورد نظربازی و مصادیق آن ذکر شده است،همچنین دلایل و مواردی که سعدی به استناد آنها نگاه به زیبارویان را جایز شمرده همچون مذهب عشق،صفای نیت و نگاه پاک،مشاهدهی سر صنع الهی،حظ بصر،طبع موزون و پیری مورد بررسی قرار گرفته،و شواهدی از گفتار شیخ اجل ذکر شده است.
خلاصه ماشینی:
"هرچند سعدی چنان که بارها اشاره کرده است صرفا به مطلق جمال نظر داشته و زیبایی را حتی
سعدی برای نگاه کردن به چهرهی زیبارویان از نظر خود مجوزهایی صادر کرده و دلایلی
سعدی اشاراتی دارد که این حدیث عشق و نگاه جمال پرستانهاش نگاهی عرفانی است و در
سعدی آشکارا بیان کرده که نگاه او به جمال زیبارویان نگاهی عرفانی است و این نگاه برای عارف
شاعر معروف زبان فارسی،پیش از سعدی به این موضوع اشاره کرده است و اظهار داشته که نگاه او به
از نظر سعدی اگر کسی با نگاه کردن به زیبارویان به یاد خدا افتد و با دیدن چهرهی زیبا به نگارندهی اصلی آن زیبایی بیندیشد،این کار اشکالی ندارد و نگاه سعدی خود از این نوع بوده است:باور مکن که صورت او عقل من ببرد عقل بر آن ببرد که صورت نگار اوست
از نظر سعدی چشم آدمی برای دریافت همین حظ روحانی آفریده شده است:گر تو انکار نظر در آفرینش میکنی من همی گویم که چشم از بهر این کار آمده است
زیبارویان را جایز دانسته و به این امر فتوا داده است اما این نوع نگاه از نظر وی شرایطی دارد.
را مشاهده کند،طبع موزون از نظر سعدی نیز از جمله مواردی است که انسان را شایستهی نگاه به
سعدی مسأله پیری در انسان را هم مجوزی دانسته که در سایهی آن نگاه به چهرهی زیبا جایز شمرده شده است،اما این نوع نگاه را به منظور درک عبرت به حساب آورده است.
جمله مواردی است که از نظر سعدی نگاه به چهرهی زیبا را روا میدارد."