چکیده:
امروزه با توجه به اهمیت همه جانبهای که پایداری بهعنوان پارادایم حاکم در موضوع توسعه به دست آورده، پرداختن به توسعه پایدار روستایی کاری در خور توجه ویژه است. در این زمینه شاخصسازی متناسب با مکان/ فضا و ایجاد چارچوبی برای طرح معرف ها میتواند بحث جدیدی را مطرح سازد. این بحث جدید در قالب فرضیههایی چون: 1- پایداری روستاهای بخش هیر نامطلوب است و 2- توزیع جغرافیایی شدت پایداری روستاهای بخش هیر از عامل وضعیت محیطی بیش از عوامل انسانی تبعیت میکند، مطرح است. در این تحقیق با نگرش اندام وار به توسعه پایدار و با شاخصسازی بر اساس خصوصیات نظامهای پایدار در قالب ماتریس انداموار توسعه پایدار با روش شناختی توصیفی- تحلیلی و در نظر گرفتن 85 معرف و گردآوری اطلاعات ثانویه و همچنین تولید اطلاعات از طریق پرسشنامه به ارزیابی و سطحبندی پایداری توسعه روستاهای بخش هیر با تکنیکهای بارومتری و تحلیلهای فضایی نظامهای اطلاعات جغرافیایی اقدام شده است. نتایج تحقیق حاکی از وضعیت نامطلوب پایداری در منطقه مطالعه شده است. در این منطقه وضعیت توسعه به نحوی است که اغلب سکونتگاهها در طبقه متوسط قرار میگیرند. در خصوص عوامل مؤثر در توسعه پایدار با تجزیه و تحلیل آماری (تحلیل واریانس) بر روی پنج عامل وضعیت طبیعی، فاصله تا مرکز بخش، جمعیت، اشتغال و باسوادی، مشخص شد که عامل وضعیت طبیعی و جمعیت روستاها بیشترین همبستگی را با پایداری توسعه روستایی دارد. کلیدواژهها: سطح بندی، توسعه پایدار، روستا، بخش هیر
خلاصه ماشینی:
"پژوهشهای جغرافیایی-شماره 61،پاییز 1386 صص 31-44سطحبندی پایداری توسعه روستایی،مطالعه موردی بخش هیر عبد الرضا رکن الدین افتخاری*-دانشیار گروه جغرافیا-دانشگاه تربیت مدرس محسن آقایاری هیر-دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی روستایی،دانشگاه تربیت مدرس دریافت مقاله:2/3/1384 تأیید نهایی:26/10/1384چکیده امروزه با توجه به اهمیت همه جانبهای که پایداری به عنوان پارادایم حاکم در موضوع توسعه به دست آورده،پرداختن به توسعه پایدار روستایی کاری در خور توجه ویژه است.
در این تحقیق با نگرش انداموار به توسعه پایدار و با شاخصسازی براساس خصوصیات نظامهای پایدار در قالب ماتریس انداموار و توسعه پایدار با روش شناختی توصیفی-تحلیلی و در نظر گرفتن 85 معرف و گردآوری اطلاعات ثانویه و همچنین تولید اطلاعات از طریق پرسشنامه به ارزیابی و سطحبندی پایداری توسعه روستاهای بخش هیر با تکنیکهای بارومتری و تحلیلهای فضایی نظامهای اطلاعات جغرافیایی اقدام شده است.
در مطالعه حاضر در ارزیابی توسعه پایدار بخش هیر از اصول رویکرد انداموار به منظور تدوین معرفها و شاخصها و از روش بارومتری به منظور سطحبندی امتیاز معرفها استفاده شده است.
جمعبندی و نتیجهگیری یافتهها نشان میدهد که توسعه پایدار روستایی به عنوان رهیافت غالب توسعه،باید بیش از پیش مورد توجه ویژه قرار گیرد و پایداری سکونتگاههای روستایی و شهری از این منظر بررسی شود تا با روشن شدن وضعیت سکونتگاهها،برنامهریزی و مدیریت اصولی، مبتنی بر شناخت و آگاهی دقیق شکل گیرد.
با توجه به مباحث فوق،فرضیههای تحقیق پذیرفته میشوند و به این ترتیب میتوان استناد کرد که اولا وضعیت پایداری توسعه روستایی در بخش هیر نامطلوب است و ثانیا توزیع جغرافیایی شدت پایداری در روستاهای بخش هیر از عامل وضعیت طبیعی بیش از عوامل انسانی تأثیر میپذیرد."