خلاصه ماشینی:
"و آنچه(شاه عباس)در صفاهان جنت نشان احداث فرمودهاند،اولا در شهر،مسجد جامع عالی واقع در جانب جنوبی میدان نقش جهان،که طاق مقصورهاش نشانی از گنبد هرمان و با طاق نه رواق فلک توأمان است و آن مقدار سنگهای مرمر که در جدار آن ثانی بیت المعمور به کار رفته،سیاحان عرصهء گیتی کمتر نشان دادهاند، مجملا آن معبد فردوس نما در زیب و زینت و دل گشایی رشک مسجد اقصاست،و مسجد دیگر در برابر درگاه دولت خانه در غایت زینت و صفا و مدرسه و دار الشفا و حمامات و قیصریه و بازارگاه دور میدان مع بالا خانهها و کاروان سراهای عالی و درگاه پنج طبقهء دولت خانه و خلوت خانههای زرنگار موسوم به سروستان و نگارستان و گلدسته و عمارت پنج طبقه و حوض خانهها و خیابان موسوم به چهار باغ تخمینا یک فرسخ و باغات و بساتین که در دو طرف خیابان احداث شده و عمارات عالی که در هر باغ ترتیب یافته بیرون از حیز شمار است.
و چون متصرفان و صاحبان این اسواق و مستغلات را،چون میرزا محمد امین نقیب اصفهان و میر قطب الدین محمد برادر زادهء میر شجاع الدین محمود و غیر هما از اعیان دار السلطنهء اصفهان،گمان غلطی رفته مظنهء آن داشتند که پادشاه جهان را هوس تصرف مستغلات ایشان بدین کار بازداشته،ارادهء کاذبهء ایشان مفهوم دارای زمان[شاه عباس]گردیده،دست از تعمیر و تجدید اسواق و میادین قدیم کشیده،فرمان مطاعه به نفاذ مقرون گردانیدند که بر فضایی که بر ظاهر باغ نقش جهان و دولت خانهء پادشاه زمان واقع است،میدانی وسیع طرح اندازند به مسافهء سیصد جریب معمول ولایت اصفهان،و بر محیط میدان چهار بازاری مشتمل بر دکاکین و کاروان سرا و گرمابه و مساجد و مدارس مرغوب مرفوع مصنوع از خشت پخته و احجار تراشیده نیرنگ کشند."