حکمت معنوی در هنر تذهیب مقاله

"منشأ هنر اسلامی‌ را باید در حقایق‌ درونی‌ قرآن‌، که‌ حقایق‌ اصلی‌ عالم‌ هستی‌ و حقیقت‌ معنوی‌ ذات‌ نبوی‌ است‌ و برکات‌ محمدیه‌ از آن‌ نشأت‌ می‌گیرد، جستجو کرد. این‌ هنر به‌ شیوه‌ای‌ خیره‌کننده‌، وحدت‌ اصلی‌ الهی‌، وابستگی‌ همه‌ چیز به‌ خدای‌ یگانه‌، فناپذیری‌ جهان‌ و کیفیات‌ مثبت‌ وجود عالم‌ هستی‌ یا آفرینش‌ را نشان‌ می‌دهد، خلقتی‌ که‌ خداوند در قرآن‌ در باره‌ آن‌ می‌فرماید: «ربنا ما خلقت‌ هذا باطلا... تذهیب‌ اگرچه‌ برگرفته‌ از نقوش‌ و نمادی‌ است‌ که‌ در طبیعت‌ وجود ما به‌ازای‌ خارجی‌ داشته‌، ولی‌ هیچ‌گونه‌ جرمیت‌، بعد و سایه‌ روشن‌ در آن‌ یافت‌ نمی‌شود. نظم‌ هندسی‌ که‌ با قدرت‌ در این‌ آثار جلوه‌ می‌کند، حاکی‌ از نبوغی‌ است‌ که‌ مستقیما از تفکر اسلامی‌ ریشه‌ گرفته‌ و نمایشی‌ از وحدت‌ باطنی‌ عالم‌، به‌ گونه‌ یک‌ نظام‌ بصری‌ است‌. این‌ تزکیه‌ و پالایش‌ نقوش‌ ملهم‌ از طبیعت‌، از اصول‌ اساسی‌ هنر اسلامی‌ و تذهیب‌ است‌ که‌ ریشه‌ در حکمت‌ اسلامی‌ دارد."