چکیده:
حاج محمد حسن اصفهانی کمپانی مشهور به امین الضرب تاجر معروف عصر ناصری و مظفری است.او فعالیتهای زیادی در عرصه تجاری و صنعتی انجام داد و برای مدتی مسئولیت ضرابخانه دولتی را هم به عهده داشت.امین الضرب روابط تجاری وسیعی با دنیای خارج داشت و در اکثر شهرهای مهم اروپایی آن روزگار نمایندگی تجاری داشت.اینچنین روابط وسیع تجاری،او را با بنیادها و مظاهر مدنیت جدید آشنا ساخت.او طرحهایی برای استقلال اقتصادی کشور از ممالک فرنگی داشت.اما وابستگی او به ساخت قدرت مطلقه قاجاری و باور او به چنین ساخت قدرتی،زمینه تسحیل شدن او را در وضع موجود اقتصادی-سیاسی رقم زده بود.نوشتار حاضر به دنبال آن است تا به توضیح و تبیین نگاه و رفتار امین الضرب نسبت به فرنگ و فرنگی و دستاوردهای تمدنی جدید بپردازد.
خلاصه ماشینی:
"حاج محمد حسن اصفهانی کمپانی مشهور به امین الضرب تاجر معروف عصر
حاج محمد حسن اصفهانی کمپانی مشهور به امین الضرب(3521-6131 ق)از تجار
اما از همین زمان است که به تدریج به این باور رسید که تاجر فرنگی آنچه که برای او مهم است فروش کالا و سود آن است و در بند مرغوبیت
امین الضرب که اکنون به تاجر اول ایران بدل شده بود با خود شاه رابطه و مکاتبه
امین الضرب بر بنیاد موقعیت اقتصادی و اداری خود عملا به نماینده اصلی تجار کشور
اهتمام اصلی امین الضرب در این سالها تلاش برای تأسیس صنعت و ترویج کالای
امین الضرب برای خرید لوازم راهآهن به روسیه و سپس بلژیک و پاریس رفته بود.
امین الضرب هرچند اعتراض آشکار و وسیع به کار آن شرکت انگلیسی نداشت اما شاه او را محرک اعتراض تجار و عامل برچیده شدن رژی
امین الضرب هرچند در عرصه ساخت قدرت به بینظمیهای حاکم متعرض بود و بر
واقعیت این بود که امین الضرب در اندیشه و عمل پیوند و ارتباط اقتصاد ملی را با
اشارتی که حاج محمد حسن امین الضرب در وصیت نامه خود که تاریخ آن 6 محرم 3031 میباشد،
نگارنده زندگینامه تفصیلی حاج محمد حسن امین الضرب را برای جلد چهارم فرهنگ ناموران نگاشته
برای متن کامل نامه امین الضرب به شاه در ضرورت تأسیس بانک بنگرید به تاریخچه سی ساله
در این هر دو سفر میرزا رضا کرمانی به توصیه امین الضرب مهمانداری سید جمال میکرد
امین الضرب املاک زیادی در جای جای کشور داشت در اینباره بنگرید به یزد در اسناد امین"