خلاصه ماشینی:
"آقای میرزا اسماعیل خان افشار حمید الملک در مقدمهء"سلجوق نامهء"خواجه امام ظهیر الدین نیشابوری دربارهء تمدن ایرانی در عصر سلاجقه چنین مینویسد: "تمدن ایران که بعد از ظهور اسکندر از سواحل شرقی هلپسون و داردانل عقبنشینی اختیار کرده بود بعد از چندین قرن دوباره با این خاندان در صحراهای لیدی و فریژی با کمال استحکام ریشه دواند و در ظهور مغول،مملکت سلاجقهء روم،پناهگاه امنی برای ایرانیان گردید و آثار ادبا و شعرا و علمای فارسی زبان این مملکت مانند حضرت مولانای رومی،ابن بیبی،قانعی طوسی،صدر الدین قونیوی و صدها غیر آن بهیچوجه در زیبایی فصاحت و بلاغت از آثار ایرانیان معاصر خود نازلتر نیست.
اکثر پادشاهان این خاندان باوجود اینکه خود ترک زبان بودند1در بسط و نشر فرهنگ و تمدن ایرانی و شعر و آثار ادبی فارسی و تشویق و ترغیب شعرا و نویسندگان فارسی زبان کوشش فراوان کردند و عدهای از شعرای این دوره مثل امیر الشعرا معزی،انوری و خاقانی و نظامی در شمار استادان و پیشکسوتان بزرگ و ادب فارسی قرار گرفتند.
ابو المعالی (کتوفی 509 یا 512)در شاعری باامیر الشعرا معزی لاف همسری و برابری میکرد و اشعار نسبتا جالبی از او باقیماندهاند چنانکه در مدح سلطان ملکشاه گوید: زمانه خصم ترا برکشد بلند بدانک چو بر زمین زندش خردتر شود مسکین دورهء سلاجقه،یکی از ادوار برجستهء پیشرفت ترقی خوشنویسی است و مخصوصا سلاطین آخر دورهء سلجوقی در تشویق خوشنویسان میکوشیدند و بعضی مثل طغرل بن ارسلان شاه از سلاجقهء عراق و کردستان(573-590)خود خوش مینوشت."