چکیده:
مقاله حاضر به ویژگیهای نظامهای ارزی ثابت، شناور آزاد، شناور مدیریت شده و خزنده مرزدار میپردازد.در این خصوص دو رویکرد سنتی و جدید ارائه شده است.رویکرد سنتی تأکید زیادی بر نقش لنگری نرخ ارز، اجتناب از ریسک نرخ ارز و استقلال سیاست پولی دارد؛در حالی که رویکرد جدید به پدیدههای«ناموزونی»و«آسیب پذیری از بحران» میپرازد.انتخاط نظام ارزی نه تنها بستگی به درجه اهمیت هر یک از معیارهای سنتی و جدید از دیدگاه مسئولین و سیاستگزاران اقتصادی دارد، بلکه به نظر میرسد ملاحظات سیاسی نیز نقش مهمی در این انتخاب داشته باشد.مهمترین پیامد تحلیل ارائه شده در این مقاله آن است که در انتخاب نظام ارزی نباید پیامدهای نامطلوب بلند مدت را به بهانه منافع کوتاه مدت نادیده انگاشت و این مسئلهای است که در انتخاب نظام ارزی کشور جمهوری اسلامی ایران در سه دهه گذشته به طور کامل مشهود است.
خلاصه ماشینی:
"برخی بر این باورند که نظام ارزی ثابت پشتوانهاش بانک مرکزی است، از حیث این معیار، نظام خوبیست؛زیرا بانک مرکزی قاعده مشخصی را دنبال میکند که بر مبنای آن، در مواجهه با بحران نرخ ارز، ثابت میماند و هیچ مورد تاریخی که نشان دهد بانک مرکزی به اجبار به علت حملات سفته بازی ارزش پول داخلی را کاهش داده باشد، وجود ندارد؛اما ویلیامسون اعتقاد دارد این امری خطاست که گمان کنیم حملات سفته بازی فقط به جهت اینکه ذخایر کافی برای تبدیل پول داخلی به خارجی در بازار ارز، در اختیار خواهد داشت، به هیچ وجه بانک مرکزی را با مشکل مواجه نخواهد ساخت.
آنها باید تصمیم بگیرند که به کدام معیار اهمیت بیشتری میدهند؛اجتناب از پدیده«ناموزونی»و یا اجتناب از حملات سفته بازی؟تجربه نشان میدهد که اغلب سیاستگزاران اقتصادی در شرایط بحران، به واسطه ملاحظات اقتصاد سیاسی، اقدام به انتخاب رژیم ارزی میکنند و نه ملاحظات رفاه جامعه!همواره دیده شده است که رژیمهای نرخ ارز فقط تحت تحریکات یک بحران تغییر میکنند.
کمبود منابع ارزی در مقایسه با حجم تقاضا برای ارز، عدم تنوع در کالاهای صادراتی، اولیه بودن نوع کالاهای صادراتی، بیثباتی در قیمتهای جهانی کالاهای اولیه صادراتی، وابستگی شدید تولیدات صنعتی به منابع ارزی و لجام گسیختگی سیاستهای پولی و مالی، از ویژگیهای عمده کشورهای در حال توسعه و توسعه نیافته است که سبب مسیشود که این کشورها در داشتن رژیم ارزی مشخص با رعایت الزامات آن، کمتر موفق باشند و همواره نظام جیرهبندی ارز با نرخ یا نرخهای متعدد ثابت، گزینه اجباری آنهاست؛از این جهت رژیم جیرهبندی ارز باید از نظامهای ارزی دیگر تفکیک نمود که مستلزم تحلیل جداگانهای است."