خلاصه ماشینی:
آزادی بیان و نویسندگی و اقسام آن اما چون که دانسته شد بیشتر اجتماعات،لذت خواه هستند و به چیز دیگری هیچ گونه توجهی ندارند،نمیتوانند به این نکته پیببرند که گفتن و نوشتن بر دو گونه است: اول:بسیاری از گویندگان و نویسندگان میخواهند خوانندگان نوشتهها و شنوندگان را از پیبردن به حقیقت هر چیزی دور گردانند،و برای گسترش دادن نادانی میان مردم میگویند و مینویسند و کوشش میکنند،تا بدین وسیله به آرزوهای شخصی یا گروهی خودشان برسند، پس کسی که از آزادی خواهی چنین کسانی طرفداری میکند،از گسترش یافتن جهل و نادانی طرفداری مینماید،و این روش زورمندان روی زمین همیشه بوده است که از راه گسترش دادن جهل و نادانی میان مردم به آرزوهای خودشان میرسیدهاند،و باز هم میرسند.
بنابراین چنین گویندگانی از این جهت نکوهش شدهاند،که سخنی را بدون دلیل میگویند و به همین ملاحظه گفتن هر سخنی که دلیل اثباتش با آن همراه باشد آزاد است بر خلاف سخن بدون دلیل که از روی خود بزرگبینی و یا برای رسیدن به آرزوها گفته میشود،به حکم عقل ممنوع است و باید از آن جلوگیری شود،زیرا چنین سخنانی به وجود آورنده جهل است و گسترش دهنده نادانی میان مردم است.
بنابر آنچه علامه فیض میگوید این است:ای انسان چه چیز تو را فریب داد که جرأت نافرمانی را داشته باشی و کرم خداوند را برای نافرمانی خودت بهانه بیاوری(کلا)نه هرگز چنین نیست،بلکه تو از اصل دین را دروغ میپنداری و آن را باور نداری22 علاوه بر این آیه شریفه،اصل تقوی جز التزام به تکالیف چیز دیگری نیست،و ملاحظه میشود که در همه جای قرآن کریم به آن سفارش شده است،و شرط قبول همهء اعمال قرار داده شده است،و بنابراین لزوم تقوی بزرگترین دلیل بر الزامی بودن عمل کردن به تکلیف و مراقبت به این است که مبادا خطائی در عمل کردن به آن پیش بیاید.