چکیده:
در گزارش«توصیههایی پیرامون سیاست ارزی در بودجه 1375»،امکان کاربرد سیاستهای ارزی مختلف و روش گزینش سیاست بهینه ارزی مطرح شد.در این گزارش سناریوی محتمل از نظر تخصیص ارز و برآورد نرخهای مورد انتظار برابری ریال ایران به پولهای خارجی مدنظر قرار گرفت.
خلاصه ماشینی:
خلاصه اینکه در شرایط فعلی اقتصاد(کشور)به نظر میرسد آزادسازی نسبتا وسیع بازار دارای آثار زیر باشد: -افزایش بیسابقه و بسیار شدید قیمت ارز؛ -ایجاد فرایند شدید تورمی و احتمالا وضعیت فوق تورمی در جامعه؛ -تخصیص منابع ارزی جامعه به امور غیرتولیدی؛ -ایجاد«رانت»های قابلتوجه در امور غیرتولیدی؛ -ایجاد رکود و سردرگمی قابلتوجه در مجموعه فعالیتهای صنعتی کشور تأکید میشود که حتی با تغییر محدود در اطلاعات مطرح شده در بخش اول گزارش تغییر عمدهای در نتیجهگیریهای فوق حاصل نخواهد شد و لذا این نتایج تا حد زیادی قابلیت اتکا و اعتماد دارند.
اکنون سؤال این است که باتوجه به موارد فوق،خطوط عمده در طراحی مجموعه سیاستهای ارزی کشور در سال 1375 کدامند؟قبل از ارئهء این خطوط لازم است به یکی دو نکته زیر نیز عنایت شود: اولا،با فرض نرخ تورم حدود 50 درصد برای امسال و حدود 40 درصد دیگر برای سال آینده،نرخ برابری دلار براساس قدرت خرید برای سال 1375 حدودا معادل 2250 ریال تخمین زده میشود.
ثانیا،باتوجه به نرخ برابری قدرت خرید برآورد شده در بند قبل(هر دلار حدودا معادل 2250 ریال)مشخص است که قیمت دلاری ملحوظ شده در بودجه دارای«یارانه» غیرآشکار است بهعبارت دیگر،هر دلار تخصیص یافته براساس نرخ 1750 ریال،حتی براساس نرخ برابری قدرت خرید دلار نیز از حدود 500 ریال یارانه استفاده میکند(5/28 درصد)بدیهی است که در این شرایط،رانت حاصل از استفاده از ارز یارانهای کشور قابلتوجه بوده و لذا از یک طرف باعث افزایش تقاضای دولتی برای ارز میگردد و از طرف دیگر تقاضا برای کالاهای جایگزین داخلی را محدود میسازد.