خلاصه ماشینی:
"بنا بر این جمعیت سیاسی در اسلام جمعیتی است فارغ از تمایزات زبانی، نژادی، خاکی، و امثال آن، به بیان دیگر، در قرآن همان طور که در گذشته انسانها علیرغم عوامل و تفاوتهای صوری و اعتباری، مجموعهیی همگون و همگرا و متشکل و از یک منشأ(نفس واحده)در نظر گرفته شدهاند، طبعا شکل مطلوب آینده نیز به همین ترتیب در قرآن پیشبینی میشود.
این آیه که بعد از خیانت یهودیان بنیقریظه در خصوص تصرف اراضی و اموالشان نازل شده، مبین آن است که قبل از خیانت، مردم سرزمین خیبر بر آن اراضی حاکمیت داشتند و این حاکمیت ارضی، مورد احترام بوده است؛و این نوع احترام و شناسایی در مورد کلیهی سرزمینهایی که مردمشان قصد تجاوز به سرزمینهای اسلامی را نداشته باشند و خطر بالفعل و بالقوهیی از آنان متوجه اسلام و مسلمین نشود، صادق است آن گونه که در قرآن هست(عمید زنجانی 1367:ج-، ص ص 207-208):«لا ینهاکم الله عن الذین لم یقاتلوکم فی الدین و لم یخرجوکم من دیارکم ان تبروهم و تقسطوا الیهم...
لذا اسلام به عنوان مکتبی که اقامهی عدل را در افق دید خود قرار داده است، برای نیل به این مقوصد، قاعدتا باید با مظاهر ظلم و بیعدالتی مبارزه کند؛و به همین دلیل هم است که در قرآن کریم آمده است:«...
عبارت«حتی یسمع کلام الله»در آیهی بالا نشان میدهد که اسلام از هر فرصتی برای تبلیغ و ابلاغ استفاده کرده و این اصل به نوعی بیانکننده و مکمل اصل دعوت نیز است؛ چنان که در سورهی آل عمران هم در یک دعوت عمومی میفرماید:«ای اهل کتاب بیایید بر سر سخنی که بین ما و شما یکسان است، گردهم آییم(3/64)."