چکیده:
در این مقاله درجه توسعه یافتگی بخش فرهنگ در استانهای ایران با توجه به 23 شاخص
انتخابی فرهنگی اندازهگیری شده است.نتایج پژوهش گویای آن است که استان تهران در
میان استانهار کشور، به دلیل شدت توسعهیافتگی فرهنگی، نسبت به سایر استانها ناهمگن
است.استانهای تهران، سمنان، یزد، کرمان، اصفهان، مازندران، آذربایجانشرقی، گیلان
در گروه دارای امکانات فرهنگی و استانهای خراسان، زنجان، چهارمحال و بختیاری،
اردبیل، مرکزی، فارس، همدان و آذربایجانغربی در گروه استانهای نیمه برخوردار
فرهنگی و استانهای کهگیلویه و بویداحمد، خوزستان، بوشهر، هرمزگان، کردستان،
کرمانشاه، لرستان، ایلام و سیستان و بلوچستان جزو استانهای محروم از امکانات فرهنگی
قرار دارند.از عوامل مؤثر در نابرابریهای فرهنگی استانها، نبود فرصتهای برابر در
منابع، وجود نظام برنامهریزی مرکزگرا و بهرهگیری از الگوی توسعه
«مرکز-پیرامون»بوده است.تخصیص بهینه منابع فرهنگی از پایینترین استانها در نظام
سلسله مراتب توسعه و سپس ارائه در فرصتهای برابر منابع به عنوان دو راهبرد اساسی
توسعه فرهنگی توصیه میشود.
خلاصه ماشینی:
"چکیده در این مقاله درجه توسعه یافتگی بخش فرهنگ در استانهای ایران با توجه به 23 شاخص انتخابی فرهنگی اندازهگیری شده است.
در این مقاله پس از بررسی تحقیقات انجام شده در زمینه فرهنگ و توسعه فرهنگی و تبیین مبانی نظری آن و تدوین فرضیه لازم، با استفاده از 23 شاخص کمی فرهنگی از طریق الگوی رایانهای تاکسونومی عددی، چگونه درجه برخورداری یا توسعهیافتگی فرهنگی استانهای کشور بررسی و تحلیل خواهد شد، تا به وجود یا فقدان تفاوت در میان سطوح فرهنگی استانهای کشور پی برده شود و سپس بر مبنای ضرایب برخورداری جایگاه سلسله مراتی استانها، راهکارهای لازم برای بهبود وضعیت آنها ارائه گردد.
در برنامههای اول(72-1368)و دوم(78-1374)و سوم (83-1378)توسعه اقتصادی-اجتماعی جمهوری اسلامی ایران به مفهوم توسعه فرهنگی، معادل برنامهریزی فرهنگی، به حساب آمده و مفهوم فرهنگ به رشد و تعالی انسانها و بهبود کیفیت زندگی فردی و جمعی اطلاق شده است(سازمان برنامه 1368، 1374، 1378).
درصد جمعیت زیرپوشش شبکه اول حاصل بحث جدول شماره 1 که ضرایب دارای امکانات یا درجه توسعه یافتگی فرهنگی استانهای کشور بر اساس شاخصهای انتخابی و با بهرهگیری از الگوی کامپیوتری تاکسونومی عددی را نشان میدهد.
در این بررسی جایگاه سلسله مراتبی استانهای کشور بر اساس میزان درجه توسعه یا امکانات فرهنگی مبتنی بر شاخصهای انتخابی و روش پژوهش به شرح زیر است: 1)تهران، 2)سمنان، 3)یزد، 4)کرمان، 5)اصفهان، 6)مازندران، 7)آذربایجانشرقی، 8)گیلان، 9)خراسان، 10)زنجان، 11)چهارمحال و بختیاری، 12)اردبیل، 13)مرکزی، 14)فارسی، 15)همدان، 16)آذربایجانغربی، 17، کهگیلویه و بویراحمد، 18)خوزستان، 19)بوشهر، 20)هرمزگان، 21)کردستان، 22)کرمانشاهان، 23)لرستان، 24)ایلام، 25)سیستان و بلوچستان."