چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی دیدگاه کتابداران کتابخانههای مرکزی دانشگاههای دولتی کشور نسبت به پیش نویس اصول اخلاق حرفهای کتابداران و اطلاع رسانان ایران و ارائه چارچوب برای تدوین نظامنامه نهایی انجام شده است.جامعه آماری این پژوهش کلیه کتابداران کتابخانههای مرکزی دانشگاههای دولتی کشور تحت پوشش وزارت علوم میباشد.از آنجائیکه جامعه آماری از حجم و وسعت جغرافیایی زیادی برخوردار است از نمونهگیری تصادفی خوشهای استفاده شد،با استفاده ازاینروش کتابخانه مرکزی دانشگاههای دولتی 7 استان کشور(تهران،مشهد، کرمانشاه،تبریز،مازندران،شیراز،اصفهان)که در مجموع شامل 33 دانشگاه دولتی با تعداد 480 کتابدار دانشگاهی می باشد به عنوان نمونه آماری انتخاب شد.در این پژوهش برای گردآوری دادهها از پرسشنامه استفاده شده است.این پرسشنامه برمبنای پیشنویس اصول اخلاق حرفهای تدوین شده از سوی انجمن کتابداران و اطلاعرسانان ایران( شاخه قم)طراحی و تدوین شده است.لازم به ذکر است این پیشنویس براساس نظامنامه اخلاقی مدون و مکتوب انجمن کتابداری 38 کشور موجود در سایت ایفلا تدوین و به صورت کتاب منتشر شده است.از آزمون u من ویتنی و کروسکال والیس برای تأیید یا رد فرضیات پژوهش استفاده شد.نتایج حاصل نشان داد،بین دیدگاه کتابداران دانشگاهی به اصول اخلاق حرفهای با توجه به تجربه کاری،سطح تحصیلات،رشته تحصیلی،جنسیت،سمت سازمانی، نوع استخدام آنان تفاوت معنی داری وجود ندارد زیرا سطح معنیداری در تمامی موارد ذکر شده از 05/0 بزرگتر است. اما بین دیدگاه کتابداران دانشگاهی به اصول اخلاق حرفهای با توجه به سن آنان اختلاف معنیداری وجود دارد،زیرا سطح معنیداری از p>0/05 کوچکتر است.از آزمون فریدمن برای پاسخگویی به سوأل پژوهش استفاده شد،نتایج این آزمون نشان میدهد مسوولیت در قبال خود با میانگین رتبه 13/4 در بالاترین سطح و مسوولیت در قبال حرفه با میانگین رتبه 77/2 در پایینترین سطح قرار گرفت،بنابراین اولویتبندی اصول اخلاقی حرفهای از دیدگاه کتابداران دانشگاهی با توجه به نتایج آزمون فریدمن به ترتیب،مسوولیت در قبال:خود،جامعه،استفادهکننده،همکار، متخصصان سایر رشتهها،سازمان و حرفه میباشد.
خلاصه ماشینی:
"نتایج آزمون فریدمن براساس نظرات کتابداران دانشگاهی (به تصویر صفحه مراجعه شود) مولفه 7 شامل گویههای: :S 27 دفاع از آزادی اندیشه و مقاومت در برابر سانسور (در چارچوب قوانین کشوری) :S 28 رعایت حقوق مالکیت فکری :S 29 اعتقاد به اولویت،رفاه و منافع عموم نسبت به رفاه و منافع هر شخص یا گروه یا نهاد و حزب :S 30 عشق ورزیدن و ارج نهادن به هویت و فرهنگ ایرانی :S 31 در ایفای نقش حرفهای خود به شرافت اجتماعی توجه کرده و احترام به مملکت و کشور خویش را در اولویت قرار میدهیم.
آزمون کروسکال والیس برای آزمون فرضیه 1-الف مربوط به تجربه کاری کتابداران دانشگاهی (به تصویر صفحه مراجعه شود) همانطور که در جدول 1 مشاهده میشود بین دیدگاه کتابداران دانشگاهی با میزان تجربه کاری به لحاظ اصول اخلاق حرفهای موردنظر تفاوت معناداری وجود ندارد به عبارت دیگر از آنجائیکه سطح معنیداری 203/0 از 05/0 بزرگتر است،بنابراین دیدگاه کتابداران دانشگاهی در خصوص اصول اخلاقی تفاوت معنیداری نداشته است.
آزمون u من ویتنی برای آزمون فرضیه 1-د مربوط به جنسیت کتابداران دانشگاهی (به تصویر صفحه مراجعه شود) همانطور که در جدول 4 مشاهده میشود بین دیدگاه کتابداران دانشگاهی با جنسیت متفاوت به لحاظ اصول اخلاق حرفهای موردنظر تفاوت معناداری وجود ندارد به عبارت دیگر از آنجائیکه سطح معنیداری 753/0 از 05/0 بزرگتر است،بنابراین دیدگاه کتابداران دانشگاهی در خصوص اصول اخلاقی تفاوت معنیداری نداشته است.
آزمون کروسکال والیس برای آزمون فرضیه 1-و مربوط به نوع استخدام کتابداران دانشگاهی (به تصویر صفحه مراجعه شود) همانطور که در جدول 6 مشاهده میشود بین دیدگاه کتابداران دانشگاهی با انواع مختلف استخدام به لحاظ اصول اخلاق حرفهای موردنظر تفاوت معناداری وجود ندارد به عبارت دیگر از آنجائیکه سطح معنیداری 279/0 از 05/0 بزرگتر است،بنابراین دیدگاه کتابداران دانشگاهی در خصوص اصول اخلاقی تفاوت معنی داری نداشته است."