چکیده:
برخورداری شهر قم از جاذبه های مذهبی مانند حرم حضرت معصومه (س) و مسجد جمکران این شهر را به یکی از مهم ترین محورهای گردشگری مذهبی و زیارتی کشور تبدیل کرده است. افزون بر آن با توجه به مرکزیت مدارس و حوزه های علوم دینی در قم و پایتخت معنوی انقلاب اسلامی بودن، این شهر می تواند در صورت ظرفیت سازی کافی، به برقراری ارتباط با پایگاه های دینی و مذهبی و تولید و نشر تفکر دینی در جهان اقدام کند. مقاله حاضر از نوع مطالعات توصیفی ـ تحلیلی بوده و جهت جمع آوری اطلاعات در آن، ترکیبی از روش های تحقیق اسنادی، کتابخانه ای و میدانی مورد استفاده قرار گرفته و با بهره گیری از مدل (SWOT) نقاط ضعف و قوت و نقاط فرصت و تهدید توسعه گردشگری در کلان شهر قم مورد تجزیه و تحلیل واقع شده و با تاکید بر کارکردهای فرهنگی و مذهبی شهر قم جهت غلبه بر موانع و چالش های توسعه گردشگری راهبردهایی ارایه شده است. برخی از نتایج پژوهش نشان می دهد که استفاده بهینه از جاذبه های مذهبی، تاریخی و فرهنگی شهر قم در کنار سودآوری اقتصادی آن منجر به ترویج و گسترش ارزش ها و فرهنگ اسلامی، معرفی ارزش های انقلاب و فرهنگ ناب اسلامی ـ ایرانی و غنا بخشیدن به فرهنگ معنوی در سطوح بین المللی، منطقه ای و ملی می شود. با وجود این، به منظور تحقق توسعه گردشگری مذهبی ـ فرهنگی، بهبود زیرساخت های اقتصادی، کالبدی، اجتماعی و فرهنگی ضروری به نظر می رسد.
خلاصه ماشینی:
)از جمله مناطقیاست که در صورت رفع موانع موجود و نیز بالفعل شدن برخی جاذبههای گردشگریمیتواند پذیرای تعداد قابل توجهی از گردشگران داخلی و خارجی باشد(خسروی،1384:9)؛بهویژه گردشگری مذهبی که افزون بر منافع اقتصادی(سازمان جهانیجهانگردی،1381:124)میتواند به عنوان نمادی از هویت و تعاملات فرهنگی و توسعۀفرهنگی-دینی در سطوح ملی،منطقهای و بین المللی نیز قلمداد شود.