چکیده:
منشور ملل متحد هم در مقدمه و هم در مواد بسیار مهم خود به مفاهیم، ضرورتها،
اهداف اصولی اشاره کرده که چه بسا یکی از ابزارهای حصول آنان، خلع سلاح باشد.تأمین
صلح و امنیت بینالمللی، جلوگیری از وقوع جنگ جهانی سوم و ایجاد صلحی دائمی برای
نسلهای حال و آتی بشریت، ممنوعیت توسل بهزور در روابط بینالمللی، لزوم حل و فصل
اختلافات بینالمللی به طرق مسالمتآمیز و پرهیز از قرار دادن جنگ به عنوان سیاستی
ملی، همگی موید نکاتی هستند که(از دید تئوریک)گسترش تسلیحات با آنها منافات داشته و
به عکس خلع سلاح یکی از شرایط تحقق آنها خواهد بود.براین اساس، شورای امنیت به خود
صلاحیت داده تا در چارچوب مسئولیت اصلی حفظ صلح و امنیت بینالمللی، به این مقولات
پرداخته و حتی براساس فصل هفتم منشور علیه دولتهایی که به خلع سلاح پایبند
نیستند، اقدام نماید.این اقدامات، از تحریمهای نظامی و اقتصادی گرفته تا اینجا
نهادهای فرعی ناظر خلع سلاح و حتی تجویز توسل بهزور در صورت عدم پایبندی، متفاوت
بودهاند.به نظر میرسد که سیر نگاه ملل متحد به مقوله خلع سلاح را بتوان به مراحلی
مختلف تقسیم نمود.ملل متحد تا پایان جنگ سرد، صرفا به سلاحهای کشتار جمعی توجه
نمود.اما با پایان یافتن جنگ سرد، این سازمان به تسری فرایند خلع سلاح و کنترل
تسلیحات به سایر سلاحها یعنی سلاحهای متعارف و تقویت ابزارهای اجرایی برخی
سلاحهای کشتار جمعی نیز اقدام نمود و حتی در آخرین اقدام خود در سال 2004، عدم
حمایت از گسترش سلاحهای کشتار جمعی توسط بازیگران غیر دولتی را به مثابه تعهدی برای
کلیه دولتها برشمرد.
خلاصه ماشینی:
"تأمین صلح و امنیت بینالمللی، جلوگیری از وقوع جنگ جهانی سوم و ایجاد صلحی دائمی برای نسلهای حال و آتی بشریت، ممنوعیت توسل بهزور در روابط بینالمللی، لزوم حل و فصل اختلافات بینالمللی به طرق مسالمتآمیز و پرهیز از قرار دادن جنگ به عنوان سیاستی ملی، همگی موید نکاتی هستند که(از دید تئوریک)گسترش تسلیحات با آنها منافات داشته و به عکس خلع سلاح یکی از شرایط تحقق آنها خواهد بود.
اما با پایان یافتن جنگ سرد، این سازمان به تسری فرایند خلع سلاح و کنترل تسلیحات به سایر سلاحها یعنی سلاحهای متعارف و تقویت ابزارهای اجرایی برخی سلاحهای کشتار جمعی نیز اقدام نمود و حتی در آخرین اقدام خود در سال 2004، عدم حمایت از گسترش سلاحهای کشتار جمعی توسط بازیگران غیر دولتی را به مثابه تعهدی برای کلیه دولتها برشمرد.
تأمین صلح و امنیت بینالمللی، جلوگیری از وقوع جنگ جهانی سوم و ایجاد صلحی دائمی برای نسلهای حال و آتی بشریت، ممنوعیت توسل به زور در روابط بینالمللی، لزوم حل و فصل اختلافات بینالمللی به طرق مسالمتآمیز و پرهیز از قرار دادن جنگ به عنوان سیاستی ملی، همگی مؤید نکاتی هستند که(از دید تئوریک)گسترش تسلیحات با آنها منافات داشته و به عکس خلع سلاح یکی از شرایط تحقق آنها خواهد بود.
در واقع، امروزه شورای امنیت با تفسیری که از مفهوم صلح و امنیت بینالمللی دارد، به ویژه خلع سلاح کشتار جمعی را جزئی جداناشدنی از این (1)United Nations Institute on Disarmament Research (UNIDIR) (2)حتی ملل متحد در کتابچهای که در رابطه با شرح اقدامات خود به مناسبات پنجاهمین سالگرد تاسیس سازمان نوشته و هر سال تجدید چاپ میشود، این مسأله را در چارچوب«صلح و امنیت بینالمللی»یادآور میشود."