چکیده:
در این پژوهش ابتدا با روش مطالعه کتابخانهای و بر اساس منابع اسلامی، مهمترین رفتارهای اخلاقی در اسلام شناسایی شود و سپس با انجام آزمون میدانی، میزان رعایت آن رفتارها از سوی فروشندگان لوازم خانگی از منظر خریداران مشخص شود. در مرحله اول 21 رفتار رصد و در قالب 6 طبقه رفتار اصلی شامل: عدم فریب، صداقت، وفای به عهد، برخورد خوب، عدم سودجویی و اقاله دستهبندی شد. آزمون میانگین تکنمونهای نشان داد که از بین شش رفتار اخلاقی، دو رفتار برخورد خوب با مشتری و وفای به عهد از طرف فروشندگان لوازم خانگی در حد بالاتر از متوسط رعایت میشود. همچنین عدم فریب، اقاله و عدم سودجویی رعایت نمیشوند و رفتار صداقت و راستگویی در حد متوسط رعایت میشود. آزمون فریدمن اولویت رعایت رفتارهای اخلاقی را از زیاد به کم بدینصورت نشان داد: 1. وفای به عهد، 2. برخورد خوب، 3. صداقت، 4. عدم فریب، 5. عدم سودجویی، 6 . اقاله.
In this study, the most considerable moral characters were decided on the basis of Islamic sources at first and then, performing a field test based upon buyers` opinions, the degree of the home supplies sellers` faithfulness to them has been decided. In first stage 21 cases of moral characters were decided and then, they were classified in six main characters including lack of deception, honesty, faithfulness to one`s promise, good treatment, lack of profiteering, annulment. As is shown by the test, good treatment and faithfulness to customers are considered by sellers more than moderate state. It also has been shown by the test that lack of deception, annulment and lack of profiteering are not considered in action while honesty is considered in a moderate state. Friedman test showed the measurement of the characters in a high to low gradation as 1. faithfulness, 2. good treatment, 3. honesty, 4. lack of deception, 5. lack of profiteering, 6- annulment
خلاصه ماشینی:
نتیجه آزمون نشان داد که اولویت رعایت ابعاد اصلی ششگانه اخلاق اسلامی فروش بهترتیب از زیاد به کم عبارت است از: وفای به عهد، برخورد خوب، صداقت و راستگویی، عدم فریب، عدم سودجویی و اقاله.
جدول (16): اولویت میزان رعایت ابعاد اصلی ششگانه اخلاق اسلامی فروش اولویت میانگین رتبه بعد 4 57/2 عدم فریب 6 39/2 اقاله 3 82/3 صداقت 2 82/4 برخورد خوب 5 44/2 عدم سودجویی 1 96/4 وفای به عهد اولویتبندی میزان رعایت ابعاد تفصیلی / جزئی اخلاق اسلامی فروش برای این منظور ـ همانند مورد قبلی از آزمون فریدمن ـ هر یک از ابعاد ششگانه رفتار اخلاقی اسلامی فروش استفاده شد.
نتایج این پژوهش همچنین نشان داد که از بین شش رفتار اخلاقی، دو رفتار برخورد خوب با مشتری و وفای به عهد از طرف فروشندگان لوازم خانگی در حد بالاتر از متوسط رعایت میشود.
مقایسه این دو وضعیت نشان میدهد که اغلب فروشندگان درباره موارد ملموس و غیرقابل انکار ـ بهدلیل درج روی بستهبندی محصول ـ همچون کشور تولیدکننده محصول، صداقت را رعایت نمودهاند؛ اما در مواردی که تا حدی چالشی بوده و به عبارت دیگر فضا برای عدم صداقت مهیا است ـ مانند ویژگیهای عملکردی محصول که امری ذهنی است ـ خود را چندان متعهد به رعایت اصول اخلاقی نمیدانند.
مشتریان همچنین اشاره کردهاند که رفتار اخلاقی عدم سودجویی تا حد بسیار بالایی بین فروشندگان لوازم خانگی رعایت نمیشود؛ بهطوریکه از چهار گویه که برای سنجش این بعد در نظر گرفته شده بود، هیچکدام نتوانستند نمرهای بالاتر از میانگین کسب کنند.