اسناد منحصر به فرد منتشر نشده درباره ی دارالشورای کبری (مجلس دربار اعظم) (3) مقاله

خلاصه ماشینی:

"(تصویرتصویر) سند شماره 12(اندازهء اصل سند 12*20 سانتمیتر) سند شمارهء 13 قربان خاکپای جواهر آسای مبارکت گردم خدمات آبای فدوی در پایه سریر خلافت مسیر اقدس ظاهر است عریضه خانه‌زاد میرزا محمد پسر مرحوم قائمقام فدوی خودهم بقدر قوه هنگام تهیه عساکر منصوره و روانه داشتن آن از آذربایجان خدمتی‌ کرده‌ام که اگر معروض آستان مقدس نشده باشد خود میدانم و خدا در مقدمه قائم‌مقام اموال‌ قابلهء فدوی ضبط دیوان همایون اعلی شد با اینکه اینچنین رسمی درین دولت جاوید شوکت‌ نبود و برخی از آن از قبیل مرقعات خط میر و کتب نفیسه و غیره نیز بحضور مهر ظهور همایونی آمده برای فدوی اصلا چیزی باقی نمانده شاهنشاه مبرور طاب الله ثراه بعضی‌ دهات اربابی بموجب فرمانی که الآن حاضر است و بنظر مهر اثر خسروانه میرساند بفدوی‌ مرحمت نمودند که این جان‌نثار که چاکر موروثی از مرحوم نایب السلطنه طیب الله تربته‌ بوده آسوده در خانه خود گذران نماید و مرخص خانه فرمودند تا اینکه میرزا تقی خان‌ امیرنظام به منصب پیشکاری کل نائل شد اهل هزاوه که میرزا تقی خان هم از آنها بود خانه و باغات و طواحین فدوی را خراب کرده و غارت نموده زیاده از پنجاه شصت هزار کروم و اشجار را قطع نموده خانوادهء هفتصدساله که همیشه سلاطین سلف در قرون ماضیه و ازمنهء سابقه رعایت حال ایشان را مینمودند خراب و ناچیز بلکه هباء منثورا کردند مردم دیگر هم‌ چون دیدند اینطور است و بندهء فدوی از خانه اصلی اخراج شدم،هرکس املاکی را باندازهء قوت و قدرت خود ضبط نموده مالک شد،اخوان هم چون بدار الخلافهء باهره آمده بودند هر یک از دهاتی را که متضمن منفعتی بود از قبیل ساروق و دهات معتبرهء دیگر که شایسته‌ سکونت بود با بعض مزارع بلاجمیع دیگر مثل جیریا و غیره که بعض املاک مکتسبی‌ فدوی هم جزء آنها بود تیول خود نمودند بعض املاک که جمعهای سنگین داشت و جمعی‌ نیز حق ملکیت در آن داشتند و کسی رغبت بتصاحب کردن آنها نمی‌نمود و چندان معارض‌ داشت که کسی را یارای تمالک آنها نبود اخوی میرزا علی محل وظیفه فدوی قرار داد و فدوی از اول دولت جاوید شوکت الی الآن با مالک و متداعی‌[؟]در مقام صلح و بیع آنها برآمد تا یکنوع خود را در آنجا آسوده بدارد آقا میرزا سید احمد که بحکومت عراق آمد مجددا املاک و اموال و خانهء فدوی منهوب و بدست او مخروب شد و هزار و چهارصد و بیست تومان تعدی او بفدوی در حضور جناب مشیر الدوله و سایر اولیای دولت علیه ثابت شده‌ سند رسیدگی بفدوی دادند و نواب معتمد الدوله که هنگام تشریف فرمائی موکب اقدس‌ بفرنگستان در اینجا بودند مقرر بود که ایشان تنخواه مزبور از آقا سید احمد دریافت و بفدوی برسانند ولی چیزی بظهور نرسید دیگری هم که احقاق حق فدوی را نمایند نیست‌ مگر امر ملوکانه این وجه را ازو مسترد سازد."

کلید واژه های ماشینی:

ناصر الدین شاه ، اسناد ، مجلس دربار اعظم ، شاه ، مهر ناصر الدین ، عریضه ، خط آجودان مخصوص مهر ناصر ، امین‌السلطنه ، عریضه امین‌السلطنه به ناصر ، محمد شاه قاجار