چکیده:
(IBتبلور اقتصاد پنهان و افزایش سهم آن در اقتصاد هر کشور،زمینهساز ایجاد و بروز ظرفیتهای بسیاری برای فساد اقتصادی است.از طرف دیگر،میتوان این پدیده را معلول فساد اقتصادی نیز دانست.باتوجه به آثار و عواقبی که گسترش این بخش بر روند توسعه اقتصادی کشور دارد،رفع عوامل مؤثر بر توسعه این بخش و ارائه راهکارهایی برای گسترش اقتصاد رسمی اهمیت فراوان دارد.
این مطالعه با محور قرار دادن شاخصهای فضای کسبوکار به عنوان شاخصی از تمامی عوامل مؤثر بر فعالیت بنگاههای اقتصادی در بخش رسمی،به بررسی رابطه اصلاح هرکدام از 410 شاخص فضای کسبوکار با اقتصاد پنهان و زیرزمینی میپردازد تا با اولویتبندی آنها در سطوح مختلف بتوان از راهکارهای اصلاح هر شاخص فضای کسبوکار به عنوان راهکارهایی ریشهای و مستمر و پایدار برای مبارزه با مفاسد اقتصادی استفاده کرد.
نتایج حاصل از این مطالعه نشان میدهد که اصلاح تمامی 10 شاخص کسبوکار بهطور مستقیم و غیرمستقیم بر توسعه بخش رسمی و کاهش حجم اقتصاد پنهان مؤثر است.در میان 10 شاخص مذکور در این مقاله میتوان سه شاخص پرداخت مالیات،اشتغال نیروی کار و تجارت خارجی را به عنوان اولویتهای فضای کسبوکار برای کاهش اقتصاد پنهان در نظر گرفت؛زیرا اثرگذاری آنها به صورت مستقیم است و مطابق بررسی این مقاله تأثیر آنها در فضای کسبو کار بر اقتصاد زیرزمینی در قیاس با سایر شاخصها بیشتر است.اصلاح قوانین و مقررات تنظیمی این سه حوزه،خود راهکاری مؤثر در کاهش حجم اقتصاد پنهان محسوب میشود.IB)
خلاصه ماشینی:
"اصلاح فضای نامساعد تحمیلی به بنگاههای اقتصادی در قالب اصلاح شاخصهای فضای کسب و کار میتواند موجب ایجاد مزیت برای فعالیت در بخش رسمی شود و در کاهش سهم اقتصاد و جلوگیری از فساد،آسیبشناسی فضای انجام کسبوکار در بخشهای مختلف کشور است.
دیگر اینکه از سرمایهگذاران خرد و کوچک حمایت نمیشود،پرداخت مالیات سهم عمدهای از سود بنگاه را به خود اختصاص میدهد،امکان تجارت با خارج از قلمرو گمرکی زمانبر و پرهزینه و پردردسر است،ضمانتی برای اجرای قراردادها وجود ندارد و فعالان اقتصادی به منظور پرهیز از مقررات دستوپاگیر تنظیمی،از منافع ناشی از فعالیت در بخش رسمی میگذرد و ترجیح میدهد که فعالیت خود را به اقتصاد پنهان منتقل سازد.
بهطور کلی اصلاح شاخصهای بخش مالیات در فضای کسبوکار میتواند بنگاههای اقتصادی را به فعالیت بیشتر تشویق کند،کاهش بار مالیاتی و سودآوری بنگاهها را بیشتر سازد و آنها را به انجام سرمایهگذاری در بخش رسمی اقتصاد ترغیب کند.
و8-4 رابطه اصلاح شاخص تجارت خارجی و کاهش اقتصاد پنهان انجام اصلاحات در این شاخص از دیگر اقداماتی است که بهطور مستقیم بر توسعه بخش رسمی در اقتصاد مؤثر است و موجب کاهش فعالیت تجارت در بخش غیررسمی و یا به عبارتی قاچاق میشود.
انجام اصلاحات در فضای کسبوکار و رفع موانع موجود پیش روی فعالان اقتصادی،ریسک ورود به فعالیت در فضای رسمی را کاهش میدهد و موجب رشد و گسترش فعالیت بنگاهها در اقتصاد رسمی،افزایش اشتغال رسمی و گسترش چتر حمایتی از فعالان اقتصادی در خصوص اموری مانند مستمری بازنشستگی،بیمه درمان و مقررات ایمنی کار میشود."