چکیده:
محوطه باستانی ولیران در حومه شهر دماوند و در شرق تهران قرار گرفته است.براساس منابع باستانشناسی در این محوطه،استقرارهایی در دورههای اشکانی و ساسانی وجود داشته است.کشف قبوری از دوره اشکانی در ولیران،و به دست آمدن بقایای دانههای گیاهی و نیز بقایای جانوری در منطقه مذکور،آن را محلی مناسب برای بررسی پوشش گیاهی کهن با تکیه بر مطالعات دیرینه تغذیهشناسی نموده است.ما در این پژوهش برآنیم تا با تجزیه عناصر غیر ایزوتوپی اسکلتهای انسانی به دست آمده با استفاده از دستگاه طول موج اشعه مجهول فلورسنس،به بررسی وضعیت غذایی ساکنان محوطه باستانی ولیران در دوره اشکانی که نشاندهنده وضعیت جغرافیایی منطقه در دوره مزبور است،بپردازیم.
خلاصه ماشینی:
"ما در این پژوهش برآنیم تا با تجزیه عناصر غیر ایزوتوپی اسکلتهای انسانی به دست آمده با استفاده از دستگاه طول موج اشعه مجهول فلورسنس،به بررسی وضعیت غذایی ساکنان محوطه باستانی ولیران در دوره اشکانی که نشاندهنده وضعیت جغرافیایی منطقه در دوره مزبور است،بپردازیم.
چنانکه گذشت یک روش علمی برای فهم وضعیت گیاهی و جانوری یک منطقه در دورههای گذشته،تجزیه عناصر کمیاب اسکلتهای باستانی و انجام مطالعات دیرینه تغذیهشناسی است.
کاروالهو با تکیه بر میزان عناصری همچون فسفر،کلسیم،منیزیم،آهن،مس،روی، باریوم،استرانسیوم و سرب در دندانهای به دست آمده در یک محوطه باستانی در لیسبون (پرتغال)به مطالعه وضعیت غذایی ساکنان منطقه مذکور در عصر کلکولتیک پرداخت[4،صص 565-955].
میزان کلسیم در نمونههای به دست آمده به حدی بود که میتوان گفت فرآوردههای لبنی بخش قابل توجهی از غذاهای مصرفی مردم این منطقه در دوره اشکانی بوده است.
در مورد ساکنان منطقه ولیران میتوان گفت که آنان در رژیم غذایی خود هم از غذاهای گیاهی و هم از غذاهای گوشتی استفاده میکردهاند و البته غذاهای دریایی نیز بخش اندکی از رژیم غذایی آنان را تشکیل میداده است.
بهعلاوه درصد استرانسیوم در نمونههای به دست آمده در حدی است که میتوان نتیجه گرفت که ساکنان منطقه ولیران بیش از آنکه از گیاهان گوشتی استفاده کنند، از گیاهان علفی استفاده میکردهاند.
وجود بیماریهای کبدی میان همه ساکنان محوطه مطالعه شده نیز چندان منطقی نیست،اما این فرضیه که سرب از طریق تغذیه و نوشیدن آب به بدن اسکلتهای بررسی شده،منتقل میشده است،قابل قبولتر است.
6-نتیجهگیری نتایج آزمایشگاهی به دست آمده،نشان میدهد که در دوره اشکانی حیوانات زیادی منطقه ولیران وجود داشته و مردم این منطقه از گوشت آنها برای تغذیه استفاده میکردهاند."