چکیده:
اعتیاد از جمله مسائل اصلی کشور محسوب میشود.به دلیل تعدد عوامل اعتیاد و پیچیدگی علل گرایش به آن،نظریهء منسجمی در خصوص تعیین این عامل شکل نگرفته و به رغم اهمیت،نظریههای مطرح در این زمینه، از قابلیت تبیین بالایی برخوردار نیستند.نظریهء آگنیو با طرح بحث متفاوت دربارهء منابع انحراف،از اهمیت ویژهای برخوردار است.بنابراین هدف اصلی این پژوهش آزمون تجربی نظریهء آگنیو و میزان توانمندی آن در تعیین اعتیاد است.براساس نظریهء آگنیو،«فشار»عامل اصلی انحراف،از جمله اعتیاد است و این عامل منحصر به طبقه یا قشر خاصی نیستم.به عبارت دیگر،منابع فشار ماهیت طبقاتی ندارد و هر فردی(بدون در نظر گرفتن اینکه به چه طبقه یا قشری منسوب باشد)در معرض فشار قرار دارد.آگنیو در پاسخ به اینکه چرا همهء افراد تحت فشار به انحراف یا اعتیاد روی نمیآورند،مجموعهای از عوامل مداخلهگر(مانند دینداری،اعتماد به نفس و...)را مطرح میکند که احتمال کشانده شدن جوانان را به انحرافات از جمله اعتیاد تقلیل میدهد.
در این مطالعه 374 نفر برای نمونهء تحقیق برگزیده شدند که از این تعداد،185 نفر را معتادان و 189 نفر دیگر را غیرمعتادان تشکیل میدهند.نتایج نشان میدهد که توزیع فشار در دو گروه معتادان و غیرمعتادان متفاوت است و روند معکوس دارد.بدین معنی که معتادان در مقایسه با غیرمعتادان بیشتر در معرض انواع فشار قرار دارند.با بررسی متغیرهای مداخلهگر در دو گروه معتادان و غیرمعتادان به این نتیجه رسیدیم که توزیع این متغیرها در دو گروه معتاد و غیرمعتاد از تفاوت معنیداری برخوردار است؛به عبارت دیگر،میزان اعتماد به نفس و دینداری در گروه غیرمعتادان به مراتب بالاتر از گروه معتادان است.
خلاصه ماشینی:
"اگر نمرههای متوسط پاسخگویان را در نظر بگیریم،این نسبت تقریبا بین دو گروه بهطور مساوی توزیع شده است،چنانچه نمرههای متوسط و بالای فشار پاسخگویان را باهم ترکیب کنیم به نکتهء مهم دیگری میرسیم و آن اینکه نمرههای فشار بیش از 9/63 درصد پاسخگویان از متوسط به بالاست،که 5/35 درصد آن را معتادان و 4/28 درصد دیگر را غیر معتادان تشکیل میدهند از این نکته میتوان استنباط کرد که اولا بین معتادان و غیر معتادان در میزان فشار تفاوت معنیداری وجود دارد.
جدول 6:توزیع احساسات منفی ناشی از فشار بین دو گروه معتاد و غیر معتاد (به تصویر صفحه مراجعه شود)*رابطهء بین دینداری(بعد عملی)و اعتیاد با اجرای تحلیل عاملی1،دینداری پاسخگویان به دو بعد عملی و بعد نظری تقسیم شده است.
توزیع میزان احترام به خود بین دو گروه معتاد و غیر معتاد(عامل اول) (به تصویر صفحه مراجعه شود) تحلیل چند متغیری در این مبحث سعی میشود فرضیههای تحقیقی را که تاکنون بررسی شده است، یک بار دیگر با رگرسیون چندمتغیره تجزیه و تحلیل شود.
آگنیو در پاسخ به این سؤال که چرا همهء افراد تحت فشار و احساسات منفی به اعتیاد مثلا نمیشوند،مجموعهای عوامل مداخلهگر را وارد مدل نظری خود کرده است،که در این تحقیق از«اعتماد به نفس»و«دینداری»به مثابهء عوامل مداخلهگر استفاده شده است،ربواط نشان میدهد که اعتماد به نفس و دینداری با اعتیاد رابطهء منفی داشته است؛به عبارت دیگر،هرچه میزان اعتماد به نفس و پایبندی عملی پاسخگویان به دستورات دینی بیشتر بوده است،افراد کمتر به اعتیاد مبتلا شدهاند."