چکیده:
این مقاله میکوشد با بررسی تحلیلی زوایای اندیشگی مجلهء«ایرانشهر»،نگرشها و گرایشهای آن را دربارهء ایران به عنوان یک حوزهء تمدنی بازتاب دهد.بدیهی است چنین رویکردی مستلزم نقد و ارزیابی وضع موجود و تلاش برای ترسیم وضع مطلوب است.از نگاه این نشریه،ایران به عنوان یک مجموعهء منسجم فرهنگی،تاریخی،سرزمینی و زبانی در گذشتههای دور تمدنی«درخشان»،«پویا»و«پیشرو»داشته است،اما پس از سپری شدن روزگار باستانی و درگذر از دورهء پس از اسلام درگیر موانع و ایستارهای بزرگی گشته که مسیر پیشرفت و اعتلای آن را دچار وقفه و انحراف ساخته است.بدین جهت،ایران و ایرانی در وضعیتی نگرانکننده قرار گرفته که نه وضع موجود آن شایستهء تداوم است و نه میتواند تمدن افسونگر غرب را-به دلیل کاستیهای ذاتی آن-الگوی خود قرار دهد،بلکه باید با احیای خویش بر بنیاد گذشتهء پرشکوه خود و نیز تلفیق عناصر انسانی و اخلاقی تمدنهای شرقی با عناصر تکنیکی و علمی تمدن غرب به الگوی یگانه و ممتاز بشریت تبدیل شود.
این مقاله درصدد است تا از همین منظر،ملاحظات نظری و انتقادی مجلهء ایرانشهر را در باب ایران مداری و عناصر شکلدهندهء هویت ایرانی با نگاه معرفت شناسانه به تمدن غرب به گفتگو بگذارد تا چاره اندیشیهای آن مجله برای نجات و اعتلای ایران در معرض قضاوت قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
"این مقاله درصدد است تا از همین منظر،ملاحظات نظری و انتقادی مجلهء ایرانشهر را در
قدرت بیشتری پیمود،زیرا این نشریه مطلوب خود را حفظ و تکمیل وحدت ملی ایران به قیمت از
گردانندگان ایرانشهر نیز برای پیمودن این راه دشوار وعده دادند در صورت فراهم آمدن
خدمات ماندگار آنها در درازنای تاریخ این سرزمین؛بررسی آثار و ابنیهء تاریخی دورهء باستان به عنوان
ایرانشهر مقالات متعددی در حوزهء تاریخ ایران قبل از اسلام انتشار داد.
رأس همهء این شخصیتها پیامبر نامبردار ایران زرتشت قرار داشت که چند مقاله دربارهء او انتشار یافت.
ایران چند مسابقه برگزار کرد که در یکی از انها سؤالهای زیر مطرح شده بود:الف-پنج نفر از
سومین حوزهء مطالعات تاریخی،پرداختن به آثار و ابنیهء باستانی ایران به عنوان شاهکارهای تاریخ بود.
ویژگی اخذ و تقلید و نشر و تعلیم از خصایص روح ایرانی است که در حوزهء تمدن اسلامی نیز این
میرفت،زیرا زبان فارسی رشتهء پیوند ایران پیش از اسلام با دورهء جدید تلقی میشد که مانع از
از نگاه این نشریه زبان فارسی یکی از شاخههای اصلی زبانهای اروپایی است که از نظر
بیگانه بر ایران بود ایرانشهر به سهم خود مقالات مهمی نگاشت که از معروفترین آنها معرفی
ایرانشهر بر خلاف جریان مسلط غربگرایی در ایران،با روشنفکران منتقد غرب همصدا شد و با نگاه انتقادی به ارزیابی ماهیت تمدن غرب و کاستیهای آن پرداخت؛چنانکه سردبیر این نشریه در
حال آنکه فلسفهء خلقت غیر از این است و تربیت روح و تقویت آن باید اساس و بنیاد هرتمدنی باشد."