چکیده:
از دیرباز به یادگار از دورهء تیموری چندین قطعه سنگ قبر،در محیط باز قبرستان روستای تبادکان مشهد با نام مزار سادات شناخته میشده است.به عللی ناشناخته در اواخر سال 1386 بر روی این سنگ قبور بقعهای ابتدایی بنا میشود.در پی درخواست مسئولان محلی روستا برای تحقیق از این محل،گروه تراجم و انساب بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی نظر به رسالتی که در واکاوی و بازشناسی بقاع متبرکه دارد،در دو مرحله تحقیق میدانی جامع و بازیابی آن در محیط کتابخانهای،نتیجهء آن را ارائه میدهد.دستاورد این پژوهش ضمن بازشناسی اجمالی سه تن از سادات دورهء تیموری و صفوی و همچنین دو نفر از شخصیتهای صاحب اعتبار غیر سید تبادکان،پرداختن به مباحثی از علم انساب و مسیر مهاجرت سادات ناحیه توس میباشد که در جمعبندی آن میتوان تا اندازهای در زوایای پنهان این آثار تاریخی که هماینک جنبهء زیارتی یافته است،کوشید.
Since long ago (Timurid period)، several pieces of tombstones were identified in the open area of the cemetery of Tabātkān village known as “Tabādkān Shrine of Sādāt [descendants of the Prophet – S.A.W.]. After a mausoleum was constructed over it in early 2008، in order to investigate the issue، the IRF’s Biography and Genealogy Department as per the request by local officials tried to reveal the hidden aspects of this historical monument (which is now turned into a place of pilgrimage) within the span of two stages of field study and library research.
خلاصه ماشینی:
کتیبه پیشانی سنگ به علت فرسایش،وضوح خود را از دست داده و چنین خوانده میشود: «اذا بلغ؟؟؟الیوم الثامن من شهر شعبان سنة سبع و ثمانین و ثمانمائة فتحت ثمانیة أبواب الجنان علی؟عصره و فرید[دوره]و سید السادات و منبع الخیر[ادامه در پایین سنگ]و السعادات کمال الدولة والدین محمود بن السید السند شمس الملة والدین محمد امیر حسین التبادکانی روح الله روحه و دام فی فرادیس الجنان فیضه و فتوحه بحق محمد و آله أجمعین».
سنگ قبر امیر کمال الدین محمود تبادکانی این قطعه،کمی کوچکتر از دو سنگ اول بوده و به همراه سنگی دیگر به ابعاد تقریبی سنگ سوم،هم اکنون در ضریح واقع شده است.
بر روی سطح سنگ نیز همانند سنگ امیر کمال الدین،استفاده مججد شده و حک گردیده است: «هذا مرقد مرحوم سیادت پناه مرحوم میرزا محمد علی ولد مرحوم سیادت پناه میرزا ابو القاسم رضوی سنهء 6021».
دربارهء سنگ سوم[میرزا محمد حسین]احتمال داده میشود که میرزا محمد حسین سیدی از سادات حسینی یا رضوی بوده که در دورهء صفویه میزیسته،به ویژه که نوع خط حکاکی شده بر پیشانی سنگ میرزا محمد حسین شبیه به خطوطی است که برای استفاده مجدد بر روی سنگ قبرهای فاطمه خاتون و امیر کمال الدین محمود به کار رفته است.
تکملهء تحقیق میآید که سنگ چهارم به قرینهء«لواحد من الفضلاء»متعلق به امیر کمال الدین محمود بن محمد بن حسین التبادکانی متوفای ربیع الثانی 568 هـ،از عالمان،دانشمندان و بزرگان علمی منطقه بوده است که پس از دو سال در اول رمضان سال768 هـ، دخترش فاطمه خاتون در جوار وی دفن میشود.