چکیده:
پس از مقاومتی طولانی در مقابل جاهطلبیهای گوگل، بالاخره کتابخانه ملیفرانسه در نیمه ماه اوت گذشته اعلام کرد که مذاکرات با این شرکت برای دیجیتالیکردن کتابهایش را آغاز خواهد کرد. رودخانه عظیم فرهنگ «سیّال» شده به واسطهمجازی گشتن، به کدام سو رهسپار است؟ چهکسی آن را کنترل میکند؟ اوجگیریقدرتمند کتاب الکترونیکی -eBook- باعث شک عدهای درباره سراب کتابخانهجهانی و اضمحلال فضای دموکراتیک در عظمت بیانتهای امر تجاری شده است.
خلاصه ماشینی:
این دیجیتالی کردن «تمام دانش بشری» همراه است با روی کار آمدن کتابهای الکترونیکی(eBook).
یکی از بزرگترین توهمات آن است که در گردش به سوی الکترونیکی شدن، باور داشتهباشیم که به شرط آمادگی، از پیش میتوان به زنجیره تولید کتاب امکان داد که با تغییراتیجزئی، مدل اقتصادی و ساختارش را حفظ کند.
در مورد کتابخانهها نیز، پذیرش این امر که غنای فرهنگی و فکری توسط امکان دسترسی بهتعداد نامتناهی از متون، از طریق یک شبکه مجازی تقویت میشود، مثل آن است که بپذیریم،امر برابری انسانها هیچ ربطی به آموزش و ساختار اجتماعی ندارد و فقط محدود به برابری دسترسی به اطلاعات است (یک کتابخانه در جیب خود داشتن!).
امر انتخاب یک اثر که جوهر اساسی کار انتشارات است و در شرائطکنونی به دلیل عینی بودن کتاب و شرایط انتشار آن (هزینه چاپ، نشر و پخش، حقوق نویسنده)ضروری است، در شرایطی که بتوان هر مطلبی را با هزینه کم بر روی اینترنت منتشر کرد، اهمیتخود را از دست میدهد.
و بالاخره شاید اساس تغییرات بنیادینی که eBook آغاز کرده، در این نکته نهفته باشد کهاگر عینیت کتاب از بین برود -و همراه با آن، همه فرهنگی که به آن وابسته است- متنی بودن آناز هم فرو میپاشد.
کتاب تبدیل به شیای رسانهای میشود و تولیدش به شکل کاملا سنتی آن،هیچ تأثیری در این امر ندارد.
مقایسه این امر باشرایط کنونی شگفتآور است (از جمله تولید انبوه کتاب چاپی...
فضای آرامی که کیش سرعت را به شکست میکشاند برعکس، قدرت کتاب در آن است که به تعدادی از نظرات، شکل داده و به آنها عینیتمیبخشد، امری که فضای گفت و گوی دمکراتیک را به وجود میآورد.