چکیده:
این مقاله، به معاد و نقش ایمان به این اصل اعتقادی و رستگاری در قیامت، در دعای مکارم الاخلاق امام سجاد (علیهالسلام)پرداخته است. بسیاری از عبارات دعا به طورغیرمستقیم اشاره به مساله معاد داشته و برخی از فرازهای دعا نیزبهطور کاملا مستقیم ناظر به این امر میباشند. دسته اخیر با روش تحلیل محتوایی بررسی شده و تاثیر کلام حق در بیان امام سجاد (علیهالسلام) به صورت تطبیقی انتاج شد. در نتیجه باردیگر اثبات گردید که قرآن و صحیفه سجادیه هردو از نظر محتوا، هدف و کیفیت بیان همسو و برابرند، جز اینکه اولی قرآن نازل و معجزهی ماندگار خدای تعالی است و دومی قرآن صاعد و املای زینالعابدین (علیهالسلام) میباشد. آن کلام پروردگار جهانیان و این سخن معصوم (علیهمالسلام) و برگرفته از وحی الهی است.
خلاصه ماشینی:
"(طبرسی، 24/36؛ گنابادی، 4/129؛ زمخشری، 4/437) (حسابرسی قیامت دور نیست : امام سجاد(علیهالسلام) در این فراز از دعا معیاری برای موانع رشد و کمال انسان تعیین میکند از قبیل اعمالی که آدمی مسئول آنهاست و باید خودش انجام دهد بیان نموده و آن را بهصورت دعا از پیشگاه الهی درخواست میکند: «واستعملنی بماتسألنی غدا عنه»، «پروردگارا مرا عامل کارهایی قرارده که فردای قیامت دربارهی آنها از من سؤال خواهی نمود.
» امام سجاد(علیهالسلام) در این قسمت از خداوند متعال درخواست بهترین مرگ و بهترین زندگی را میکنند و بنابراین درخواست از خداوند برای زندگی و مردن بر امت اسلامی و اینکه مردن آغاز زندگی حقیقی انسان است و در آیات و ادعیه بر خوب مردن تأکید بسیاری شده است که پیوسته باید مورد توجه و عنایت ما نیز قرار گیرد.
» در ذیل این آیه بیان شده: بندگان خدا در اوج عزت و قدرت بهیاد مرگ و قیامت و سرانجام کار خود هستند که حضرت یوسف(علیهالسلام) زمانی که به حکومت رسید اولین دعای او این بود: "خدایا من مسلمان بمیرم" همانگونه که همسر فرعون در کاخ فرعون به فکر قیامت بود و میگفت: «رب ابن لی عندک بیتا فیالجنة»(التحریم/ 11) و این اسلامی که یوسف (علیهالسلام) درخواست کرد بالاترین درجات اسلام است و عالیترین مراتب آن است و آن عبارتست از تسلیم محض بودن برای خدای سبحان با اینکه بنده برای خود و برای آثار وجود خود هیچ استقلالی نبیند و در نتیجه هیچ چیز او را از پروردگارش مشغول نسازد، معنایش این است که خداوند بندهاش را خالص برای خود قرار دهد و اینکه خدایا در حالیکه دارای اسلامم مرا بمیران."