چکیده:
نقش زبان شیرین فارسی در تامین رفاه اجتماعی و انسان دوستی، بر صاحب نظران پوشیده نیست. هرچند خاستگاه این زبان و ادبیات غنی اش، سرزمین های ایران، افغانستان کنونی و آسیای میانه است، درخشش آن، نه تنها ایران و افغانستان بلکه شبه قاره پاکستان و هند و بنگلادش را نیز از فروغ مهرایین خود روشن می نماید و حتی در مواردی، به صورتی دلپذیر و معنادار از بسیاری از روابط سیاسی و اجتماعی سبقت می گیرد. موضوع مهاجرت و مسافرت شاعران و نویسندگان ایرانی به شبه قاره، که شاخه ای از روابط ادبی و فرهنگی دو سرزمین پاکستان و ایران به شمار می آید، درخور تحقیق و مطالعه جدی است. کشور پاکستان از حیث اقتدار، و هویت سیاسی و فرهنگی خاص خود، تنها شصت سال عمر دارد؛ اما حوزه جغرافیایی ای که امروز پاکستان نامیده می شود، در تراوش ها و ازجمله ادب فارسی به ظرایف فرهنگی بسیار دست یافته است. سخنوران این سرزمین همواره شعر فارسی را به عنوان یکی از برجسته ترین و گسترده ترین آثار فرهنگ بشری، ستوده اند. شعر پارسی در دو حوزه صورت و معنا ویژگی هایی خاص خود دارد که آن را از شعر دیگر ملل متمایز می نماید. امروزه زبان های فارسی و اردو ازجمله نزدیک ترین زبان های جهان به یکدیگر به شمار می روند. اردو از زبان های اریایی هند و انشعاب یافتند که از سانسکریت می باشد؛ ولی چون در محیط زبان فارسی بالیده، به شدت تحت تاثیر این زبان قرار گرفته است. این تاثیر به ویژه در ادبیات اردو تا آن حد است که شعر اردو را پرتوی از شعر فارسی شمرده اند. به گفته عبدالسلام ندوی، ادبیات اردو در زیر بال شعر فارسی پرورش یافته، از این مادرخوانده نظم و نثر، سبک و مضمون، بحر و وزن و قافیه و شکل را به ارث برده و مخصوصا الفاظ ان کاملا از فارسی نشات گرفته است. هدف ما از این پژوهش، بازنمایی تاثیر زبان و ادبیات فارسی بر زبان، ادب و درونمایه زبان اردو می باشد و اطلاعات لازم برای نگارش مقاله با استفاده از شیوه تحلیل محتوای اشعار شاعران برجسته اردو چون حفیظ، جوشن، یلدرم، ابوالکلام ازاد، نیاز فتح پوری، مجنون گورکهپوری و مهد افادی، به منظور نشان دادن جلوه های تاثیرپذیری آنها از زبان و ادبیات فارسی به دست آمده است.
خلاصه ماشینی:
"2-ورود جملهها،کلمات،عبارات،مضامین و اصطلاحات علمی به شعر فارسی ازراه ترجمۀ آثار غربی؛ 3-استفادۀ کمتر از لغات عربی در مقایسه با دورههای قبل،و ورود واژگان وساختهای دستوری زبان عامیانه به زبان رسمی شعر امروز؛ 4-ساخته شدن لغات تازۀ بسیار به وسیلۀ شاعران و دانشمندان و صاحبنظراندیگر که تعداد زیادی از آنها جنبۀ ترجمهای دارند و از اصطلاحات علمی به شمارمیروند؛بدینمعنی که امروزه صدها تعبیر علمی،فنی و شاعرانۀ جدید وارد این دوزبان شده که پیش از آن وجود نداشته است؛ 5-سادهتر شدن زبان و از میان رفتن پیچدگیهای آن در نتیجه انتشار روزنامه،ترجمۀ آثار فرهنگی و سروکار یافتن اهل قلم با مخاطبان درس نخواندهای که زباندرباری و پیچیدۀ قدیم را نمیفهمند؛بدین ترتیب اصطلاحات،تعبیرات،تشبیهات واستعارات مبهمی که خریداران آن درباریان،منشیان و ادیبان دشوارگوی روزگاران کهنبودند،کنار گذاشته شد،تعقید و پیچیدگی در نثر فارسی به سادگی گرائید؛ 6-غنیتر شدن عناصر هنری زبان و خلق اشعار طنزآمیز بسیار زیاد به سبب کاربردعناصر عامیانه در شعر و نثر؛ 7-پیدا شدن شعر آزاد،و قالبهای تازه و گسترش یافتۀ شعر انتقادی و تعلیمی،وبه ویژه گسترش شعر اجتماعی و سیاسی و انقلابی در ایران و پاکستان؛ 8-ادامه یافتن جریانهای ادبی گذشته به صورتهایی تازهتر در شعر معاصر ایرانو پاکستان و در نتیجه،بارور شدن مفاهیم و معانی بکری که شاعران بدان پرداختهاند؛ 9-پدید آمدن شعر و ادبیات کودک،شعر روزنامهای و مستزاد؛ 10-شاعران معاصر در عوض به کار بردن تشبیهات و استعارات مشکل،و الفاظپرطمطراق،تا آنجا که میتوانند،مطالبشان را به زبانی ساده بیان میکنند و حتیبر خلاف پیشینیان،آرایهها را نیز کمتر به کار میبرند؛ أثیر زبان فارسی بر زبان و ادبیات اردو تأثیر زبان فارسی بر زبان و ادبیات اردو در سه حوزۀ زبانی،ادبی و درونمایهای،قابلبررسی است: لف)تاثیرهای زبانی زبانهای اردو و فارسی،هردو آریاییاند و مبدأ و منشأ یکسان دارند."