چکیده:
درباره مذهب اباصلت هروی سخنان و دیدگاههای مختلف و پراکندهای مطرح شده است. اکثر علمای امامیه وی را شیعه امامی دانستهاند. گروهی دیگرعلاوه بر تشیع اباصلت، او را ازاصحاب خاص امام رضا( وبرخی دیگر او را متجاهر واظهار کننده مذهب تشیع قلمداد کردهاند.در مقابل، شیخ طوسی وپیروانش وبیشتر اهل سنت، او را سنیمذهب ومتشیع معرفی کردهاند. این مقاله میکوشد باتکیه بر منابع رجالی وحدیثی معتبر فریقین، و نقدوبررسی اقوال و دلایل هر دو گروه، شیعه امامی بودن اباصلت هروی و تقیه وی در مذهب را اثبات کند و با نقد سخنان شهید ثانی و پیروانش درباره دیدگاه شیخ طوسی، تلاش نمود تا بین دیدگاه اکثر علمای امامیه و شیخ طوسی و پیروانش، جمع مناسب برقرار کند.
There as regard to the sect of Aba Salt Heravi are dissimilar points of view among scholars. The majority of Shiite scholars embraced him as a Shi'a. Some others have added the fact that he was one companion of Imam Rida، as well. Some others such as Sheikh Tusi and all Sunnites، however، have claimed that he was a Sunni but pretended Shiism.
Relying on both Shiite and Sunnite’s references and books of rijal examining their reasons، the author has tried to vindicate that Aba Salt was a Shi’a but pretended Sunnism as a prudent dissimulation. Having reported the words of Shahid Thani (Martyr the Second، the second Shiite great jurist who was martyred) and those of his followers about Sheikh Tusi، the author has tried to reconcile between the two views.
خلاصه ماشینی:
"گروه نخست قائلان به شیعه امامی بودن اباصلت عبارتاند از: ظاهر کلام نجاشی (نجاشی،1418: 245،)، کشی (طوسی،1348: 615 - 616)، ابن شهرآشوب مازندانی (ابن شهرآشوب مازندانی،بی تا: 4)، سید احمد بن طاووس (حسن بن زین الدین شهید ثانی،1408: 209 - 210 و مامقانی، بی تا: 2، 152)، شهید ثانی (شهید ثانی، بی تا: 56 وابو علی حایری، 1416: 4، 124)، صاحب معالم (حسن بن زین الدین شهید ثانی،1408: 209 - 210)، (جزائری،1418: 2، 111)، شیخ بهایی (ابو علی حایری، 1416: 4، 128 - 129، و علیاری تبریزی،1406: 5، 156)، میرزا استرآبادی (استرآبادی،بی تا: 193 - 194)، محمدتقی مجلسی (مجلسی،1406: 14، 380)، شیخ حر عاملی (حر عاملی،1414: 30، 402 وهمو ،1425: 2، 41)، شیخ الاسلام محمدباقر مجلسی (مجلسی،1415: 237، و ص 352،)، محقق تفرشی (تفرشی، 1418: 3، 59 - 61، مولی عنایة الله قهپایی (قهپایی ،1364: 4، 88 - 87 و ج 7، 55)، اردبیلی حایری (اردبیلی حایری، بی تا: 1، 456 - 457 و ج2، 395)، وحید بهبهانی (وحید بهبهانی، بی تا: 193)، ابوعلی حایری (ابوعلی حایری، 1416: 4، 128 - 129)، شیخ عبدالنبی کاظمی (کاظمی،1425: 2، 40 - 41)، شیخ علیاری تبریزی (علیاری تبریزی،1406ق: ج 5، ص 152 - 157 - ج 7، 429)، شیخ عبدالله مامقانی (مامقانی، بی تا: ج 2، 152 - 153، ج 3، 21)، شیخ عباس قمی (قمی، 1425: 1، 140 - 141؛ همو، 1420: 36 و همو،1414: 5، 136 - 137، آیت الله خویی (خویی،1403: 10، 16 - 18،)، شیخ علی نمازی شاهرودی (نمازی شاهرودی،1412: 4، 431 - 432، 8، 408، ؛ همو، 1422 : 177، و همو،1418: 6، 307، ) و محقق شوشتری (شوشتری،1410: 6، 159 و 165، و ج 11، ص 373،)."