چکیده:
امنیت از ضروریترین نیازهای بشری در همهء اعصار است و این نیاز در اندیشهء اسلامی نیز یکی از ضروریترین و بزرگترین نعمات مادی و معنوی برای جوامع انسانی و حیات فردی و اجتماعی به شمار آمده است.از سوی دیگر،یکی از وجوه بسیار بااهمیت امنیت،بعد اقتصادی آن است که به ویژه بعد از جنگ جهانی دوم،در دنیای غرب،به این مفهوم-چه از حیث نظری و چه از حیث عملی-توجه ویژهای گردید و تلاش شد تا تأمین آن برای شهروندان با اهتمام افزونتری مد نظر نظامهای سیاسی و اقتصادی قرار گیرد.مستندات این پژوهش،به خوبی بیانگر آن است که-بسیار پیش از این-در منابع قرآنی و روایی،مفهوم متطور و پیچیدهء امنیت اقتصادی و سازوکارهای تأمین آن،به گونهای بسیار دقیق و ملموس، مورد تبیین و تصریح قرار گرفته است و با اتکا به این رهنمودهای متقن و عملی، میتوان ضمن تمهید و تأمین امنیت اقتصادی،جامعه اسلامی و بشری را در مرزهای ایمان و نظام توحیدی،به توسعهء عدالتمحور و پیشرفت و تعالی مادی و معنوی رهنمون ساخت.
خلاصه ماشینی:
"مطالعات قرآن و حدیث،سال اول،شماره دوم-بهار و تابستان 7831،صص 381-512 امنیت اقتصادی و راهکارهای تأمین آن در آموزههای قرآنی و روایی دکتر بهرام اخوان کاظمی*\تاریخ دریافت:6831/80/02 تاریخ پذیرش:6831/01/52 چکیده امنیت از ضروریترین نیازهای بشری در همهء اعصار است و این نیاز در اندیشهء اسلامی نیز یکی از ضروریترین و بزرگترین نعمات مادی و معنوی برای جوامع انسانی و حیات فردی و اجتماعی به شمار آمده است.
یکی از مثالها و شواهد عالی قرآنی در این زمینه آیه 162 و 262 سورهء بقره است که خداوند ضمن آنکه صدقه و انفاق را مایهء افزایش روزی و گشایش وسیع اقتصادی میداند(بقره:162)21،به انفاقکنندگان وعده امنیت،و عدم خوف و اندوه ارزانی میدارد: «الذین ینفقون أموالهم فی سبیل الله ثم لا یتبعون ما أنفقوا منا و لا أذی لهم أجرهم عند ربهم و لا خوف علیهم و لا هم یحزنون» (بقره:262)؛ کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق میکنند و سپس،در پی آنچه انفاق کردهاند،منت و آزاری روا نمیدارند،پاداش آنان برایشان نزد پروردگار[محفوظ]است و بیمی بر آنان نیست و اندوهگین نمیشوند.
خداوند متعال در این آیه تناظر و تناسب استواری میان امنیت همهجانبه و از جمله امنیت اقتصادی با مقولهء شکرگزاری نعمت و عبودیت خویش برقرار کرده است و به ویژه از این آیه میتوان به خوبی استفاده کرد که همان طور که شکرگزاری نعمت وجود باری تعالی و سایر مواهب و نعمات و عطایای مادی و معنوی وی منجر به ایجاد و تحکیم امنیت همهجانبه و ایمنی اقتصادی فرد و جامعه میگردد،به همین ترتیب نیز کفران نعمت هم-که در رأس آن کفرورزی به عبودیت الهی است-میتواند به زایل شدن همهء ابعاد امنیت و از جمله امنیت اقتصادی بیانجامد."