چکیده:
ایران،کشوری با درآمد بالای نفتی است که این درآمد عظیم بر بسیاری از متغیرهای کلان اقتصادی از جمله مصرف مؤثر است.از طرفی وابستگی هرچه بیشتر اقتصاد به این درآمدهای عظیم زمینه افزایش واردات کالاهای مصرفی مختلف را فراهم کرده و الگوی مصرف مردم را نیز تغییر داده است.به طوری که اگر الگوی مصرف مردم در چند دهه قبل را با الگوی مصرف کنونی مقایسه کنیم،به وضوح خواهیم دید که کالاهای ضروری در سبد خانوار مردم جای خود را به کالاهای لوکس و تجملی دادهاند.بنابراین میتوان گفت یکی از دلایل تغییر در الگوی مصرفی مردم افزایش درآمد سرانه آنها بوده که این افزایش نیز به نوعی نشئت گرفته از افرایش درآمدهای نفتی بوده است.
خلاصه ماشینی:
"هزینه خانوار شهری و خانوار روستایی همان طور که در نمودار 4 مشهود است میزان هزینه خانوارهای شهری و روستایی به تدریج افزایش یافته که در سالهای اخیر از روند افزایشی بسیار سریعی نیز برخوردار بوده است،هدف از ترسیم این نمودار،بیان این مسئله است که وقتی درآمد نفتی کشور فزونی یافته،هزینههای خانوارها نیز افزایش یافته است و میتوان گفت افزایش درآمد نفتی کشور و تزریق این درآمد به اقتصاد از طریق افزایش درآمد سرانه خانوارها نقش مهمی بر مصرف آنها داشته است.
از طرفی در سال 7831،97/3 درصد خانوارهای شهری نمونهگیری شده از تلفن همراه و 33/6 درصد از خودروی شخصی استفاده میکردند که نشاندهنده تغییر الگوی مصرف مردم به سمت مصرف کالاهای لوکس است که این ارقام برای سال 6831 به ترتیب 46/7 و 13/3 درصد بوده و از رشد قابل توجهی برخوردار بوده است.
بنابراین ایجاد و رواج الگوی مصرف غلط در ایران منجر شده دولت در زمانی که از درآمد نفتی بالایی برخوردار نیست،به علت نیازها و توقعات گسترده مردم و عادت کردن آنها به داشتن برخی کالاها در سبد مصرفیشان مجبور به استقراض از بانک مرکزی شده و با کسری بودجه گستردهای مواجه شدهاند که به دنبال آن شرایط تورمی در کشور به وجود میآید.
همان طور که ذکر گردید با بررسی الگوی مصرفی مردم در سالهای اخیر به وضوح دیده میشود که مصرفگرایی جزء ضروریات زندگی خانوارهای امروزی شده است و متأسفانه آنها به جای قناعت و سادهزیستی به سمت مصرف کالاهای لوکس و تجملی کشانده شدهاند،به طوری که امروزه داشتن برخی از کالاهای لوکس جزء ارزشهای اجتماعی تلقی میگردد."