چکیده:
نوشتار حاضر دو بخش است.بخش نخست که به مباحث کتاب شناختی کتاب الفصول النتزعة اختصاص دارد در واقع مقدمه مصحح گرانقدر آن جناب آقای دکتر فوزی متری نجار است که به فارسی برگردان شده.و بخش دوم گزارشی از درونمایه اثر است که توسط نویسنده مقاله به پیشگاه خوانندگان تقدیم میشود.
خلاصه ماشینی:
"نسخهء خطی 703 کتابخانهء بادلیان دانشگاه آکسفورد گاه نیز این دو را با دو ترجمهء عربی فصول متنزعه-که به شماره 4241 و 0721 در مجموعه نیویور (Neubauer) کتابخانهء یاد شده نگهداری میشود-مقابله کرده است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) فارابی (به تصویر صفحه مراجعه شود) برای اینکه این پژوهش مبتنی بر اصول و اسلوب علمی باشد به چاپ نسخهء چاپی دانلوب استناد نکردم،بلکه دو نسخه اساس وی را نیز فراهم کردم.
اما در ادامه چنین استدارک میکند که شمار فصولی که ابن ابی اصیبعه بدان اشاره کرده شش فصل است،ولی فصول کتاب فصول المدنی 59 فصل است؛و بعد خود این احتمال را میدهد که شاید عدد 09 از روی سهو از عبارات وی افتاده باشد.
بنابراین ما ترجیح میدهیم که این رساله یا فصولی است که از سخنان پیشینیان گزیده شده و یا فصولی است که برای اجتماعات فراهم آمده؛و چون دلیل قطعی برای روشن شدن هویت کتاب نداریم،آن را فصول منتزعه نامیدیم تا شاید روزی برسد که به دلایلی دست یابیم که پرده از چهرهء حقیقت برگشاید.
فصل 21:اگر استعداد یک فضیلت یا رذیلت به همراه اخلاق متناسب با آن باشد و در اثر عادت و تکرار رسوخ کند، به سختی از شخص جدا میشود و نشان از آن دارد که فرد در آن ویژگی به بالاترین رتبه رسیده است...
فصل 78:دربارهء عنایت و توجه حق تعالی به آفریدههایش چند دیدگاه وجود دارد: -گروهی گمان کردهاند توجه او به خلقش چون عنایت پادشاه به رعایایش میباشد،بدون آنکه خود مستقیم وارد عمل شود کسی را میگمارد تا براساس عدل و شایستگی افراد در پی مصالح آنها باشد."