چکیده:
در این مقاله تاثیر درآمدهای نفتی بر بخشهای مختلف اقتصادی سه کشور صادرکنندهی نفت شامل ایران، مکزیک و ونزوئلا را مور بررسی قرار میدهیم. برای این منظور از تحلیلهای همانباشتگی و آزمونهای علیت گرنجری کوتاه مدت و بلندمدت استفاده شده است. نتایج تحقیقی نشان میدهد که رونق درآمدهای نفتی در بلندمدت منجر به انبساط بخش خدمات در کشورهای مذکور میگردد. اثر درآمدهای نفتی بر ارزش افزوده بلندمدت بخش خدمات معنیدار نبوده و در مورد مکزیک این اثر به لحاظ اندازه ناچیز میباشد. به علاوه رونق درآمدهای نفتی منجر به انقباض بخش صنعت در بلندمدت شده و در مورد ونزوئلا اندازه این اثر قابل ملاحظه نیست. لذا نشانههای بارزی از بیماری هلندی در این کشورها مشاهده میشود.
This paper investigates the impact of oil revenues on the output of economic sectors in some of oil exporting countries including Iran، Venezuela and Mexico. We use Cointegration analysis as well as short run and long run Granger casualties' tests. The results show that in the long run، an oil boom leads to expansion of service sector، in these countries. Also، the impacts of oil revenues on agriculture sector are insignificant or trivial in these countries. Moreover، the oil boom has a contracting effect on industry sector in Iran and Mexico، and a positive trivial one in Venezuela. Therefore in these countries، clear symptoms of Dutch Disease are observable.
خلاصه ماشینی:
به تصویر صفحه مراجعه شود نمودار 1- چرخههاي تجاری براساس فيلتر HP در اين مطالعه متغير توليد ناخالص داخلي به عنوان متغير مرجع و به عنوان شاخصي براي اندازهگيري فعاليتهاي اقتصادي در نظر گرفته شده است و بعد از روندزدايي ساير متغيرهاي تأثيرگذار بر GDP با استفاده از فيلتر HP، انحراف آنها از روند خود با انحراف توليد، مقايسه و مورد تحليل قرار ميگيرد (جدول 3).
اينك با استفاده از شاخصهاي مورد بحث، به خواص چرخههاي تجاري ايران و مقايسهي آن با برخي از متغيرهاي اقتصاد كلان براي شش زير دوره به شرح ذيل ميپردازيم: دورهي تكانهي اول نفتي (1353 ـ 1350) دورههی تكانهی دوم نفتي (1359 ـ 1354) دورههی تكانهی سوم نفتي (1365 ـ 1360) دورههی تكانهی چهارم نفتي (1369 ـ 1366) دورههی تكانهی پنجم نفتي (1377 ـ 1370) دورهي بعد از تكانه (1382 ـ 1378) اين تفكيك براي تعيين اين است كه چه بخشي از نوسانات ادواري در شکاف توليد حقيقي، شکاف مخارج دولت، شکاف نقدينگي و شكاف قيمت نفت بعد از اين تكانه هاي نفتي ميتواند به آنها نسبت داده شود.
جدول 3- خواص ادواري برخي از متغيرهاي اقتصاد كلان {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} جدول (3)، خواص ادواري متغيرها براي دورهي زمانی 1353 -1350را نشان ميدهد و حاكي از ان است که شكاف قيمت نفت از بيشترين تغييرپذيری در ميان متغيرها برخوردار بوده است، كه با توجه به وقوع تکانهی نفتي اول در اين زمان قابل توجيه است و ضريب خودهمبستگي آن نشاندهندهی بالاترين تداوم نسبت به بقيهي متغيرهاست.