چکیده:
اکوسیستم مرتعی از قطعات متنوعی تشکیل شده است که میزان عملکرد هر یک از آنها با یکدیگر تفاوت میکند.خصوصیات ساختاری و عملکردی قطعات مرتعی در اثر فعالیتهای مدیریتی تغییر کرده و از این خصوصیات میتوان و برای تفسیر آثار مدیریت استفاده کرد.شخم اراضی و نیز شدت چرا از مهمترین عوامل تخریبکننده مرتع بوده و باعث کاهش عملکرد مرتع میشوند.برای مقایسه قطعات با یکدیگر و بررسی تغییرات آنها در اثر فعالیتهای مدیریتی،دو منطقه زرند ساوه و طالقان انتخاب شده،سپس در هر منطقه،5 تیمار مدیریتی شامل 3 شدت چرایی(سبک،متوسط،سنگین)و دو تیمار شخم اراضی(اراضی شخمخورده در سال جاری و اراضی رها شده)انتخاب شد.منطقه دارای چرای سبک به عنوان منطقه مرجع انتخاب و سایر تیمارها با آن مقایسه شد.در هر یک از تیمارها 5 ویژگی ساختاری شامل:تعداد قطعات،شاخص سطح قطعات شاخص سازمانیافتگی چشمانداز و میانگین فاصله بین قطعات(طول میان قطعات)ونیز 3 ویژگی عملکردی شامل:پایداری،نفوذپذیری و چرخه عناصر تعیین شد.نتایج نشان داد که با افزایش شدت چرا،ساختار قطعات تخریب شده و فواصل بین قطعات افزایش مییابد و از طرف دیگر موجب کاهش نفوذپذیری نیز میشود.شخم اراضی نیز سبب افزایش نفوذپذیری و کاهش پایداری شد.با گذشت زمان و مستقر شدن قطعات گیاهی ویژگیهای عملکردی در اراضی رها شده بهبود پیدا کرد.
خلاصه ماشینی:
"برای مقایسه قطعات با یکدیگر و بررسی تغییرات آنها در اثر فعالیتهای مدیریتی،دو منطقه زرند ساوه و طالقان انتخاب شده،سپس در هر منطقه،5 تیمار مدیریتی شامل 3 شدت چرایی(سبک،متوسط،سنگین)و دو تیمار شخم اراضی(اراضی شخمخورده در سال جاری و اراضی رها شده)انتخاب شد.
تحقیق حاضر با هدف بررسی و کاربرد واحد نمونه قطعه در تفسیر شرایط مرتع،مقایسه میزان عملکرد قطعات گیاهی با میان قطعات و تعیینکارایی هر کدام از آنها و نیز بررسی تاثیر فعالیتهای مدیریتی در تغییر خصوصیات ساختاری و عملکردی قطعات گیاهی با استفاده از روش LFA ،در دو منطقه خشک ونیمهخشک انجام شد.
در اراضی شخمخورده نیز مقدار این ویژگی همانند منطقه چرای شدید،صفر شده و با سایر تیمارها اختلاف معنیدار نشان داد (P>0/05) اما در اراضی رها شده،اختلاف معنیداری با مناطق شخمخورده مشاهده شد.
از طرف دیگر در بین میان قطعات نیز،میان قطعه پوشیده شده از گیاهان یکساله ویژگیهای عملکردی بیشتری نسبت به میان قطعه دارای خاک لخت داشت و اختلاف معنیداری با آن از نظر آماری نشان داد (شکل شمارهء 3).
در اراضی شخم خورده و چرای شدید مقادیر این ویژگی عملکردی کاهش یافته و اختلاف معنیداری با سایر تیمارها نشان دادهاند (شکل شمارهء 6) (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) بحث و نتیجهگیری قطعات گیاهی با بهبود شرایط محیطی اطراف خود تأثیر زیادی بر روی مرتع میگذراند.
از طرف دیگر با افزایش پستی و بلندیهای سطح خاک،میزان نفوذپذیری در منطقه خشک به شدت افزایش مییابد ولی در مناطق مرطوب به علت ایجاد سلههای ضخیم در سطح خاک مقادیر نفوذپذیری نسبت به سایر تیمارها کاهش یافته است که اهمیت بافت خاک را در میزان نفوذپذیری نشان میدهد."