چکیده:
در هفتمین مجمع بین الملل یاستادان زبان و ادبیات فارسی،استادان بسیاری از کشورهای جهان گرد هم آمدند.کتاتب ماه ادبیات با آقای دکتر محمد داوود سلام اف،رییس دانشکدهء زبان و ادبیات تاجیک دانشگاه ملی تاجیکستان،دربارهء زبان فارسی در تاجیکستان-یکی از سه کشور فارسی زبان جهان-گفتوگو کرده است. آنچه میخوانید،مباحث مطرح شده در این گفتوگوست.
خلاصه ماشینی:
حال،سؤال این است که تاجیکستان بعد از استقلال یافتن، چگونه توانست از زیر سلطهء زبان روسی به درآید و مردم این کشور چگونه با این مسئله برخورد کردند؟تاجیکستان که چندین سال تحت نفوذ زبان روسی بود،چگونه توانست سلطهء زبان روسی و به تبع آن،فرهنگ روسی را در شؤون مختلف زندگی مردم که هماکنون قرار بود متأثّر از فرهنگ و زبان فارسی باشند،کاهش دهد؟خلاصه اینکه برخورد حکومت و در مرحلهء دوم،برخورد مردم با زبان روسی و سیطرهء فرهنگ روسی چگونه بود؟ دکتر سلام اف:همانطور که میدانید،بیش از 07 سال، زبان روسی،به عنوان زبان حکمران،در اتحادیهء شوروی فعالیت میکرد و چون دارای قدرت سیاسی بود،میتوانست برمناطق زیر سلطهء خود نفوذ داشته باشد.
زمانی که در شوروی حکومت کمونیستی رایج بود،سردمداران این حکومت میخواستند تمدّنی به وجود اورند که در آن،همه به یک زبان صحبت کنند و فرهنگی واحد داشته باشند؛اما مردمان این منطقه-که خود تمدّنساز بودند-چندان با این هدف سازش نداشتند و همین باعث گردید که در سال 9891 م،روشنفکران و عالمان تاجیک،زبان تاجیکی را زبان رسمی و دولتی اعلام کنند و از آن زمان به بعد،این زبان در کارهای اداری و امور تعلیموتربیت به کار گرفته شد و امروز نیز در حال رشد است.
خلیفه:هماکنون وضعیت مرکز دانشگاهیای که شما مسئولیت ادارهء آن را برعهده دارید و نیز وضعیت رشتهء زبان و ادبیات فارسی و تاجیکی و دانشجویان و استادانی که در این دانشگاه فعایت دارند،چگونه است؟ دکتر سلام اف:در دانشکدهء زبان و ادبیات دانشگاه ملّی تاجیکستان،دانشجویان زیادی حضور دارند که به تحصیل زبان و ادبیات تاجیک اشتغال دارند.