چکیده:
طرح مسئله:وضعیت و حرکت جمعی زنان ایران را در چارچوب کدامیک از مفاهیم تحلیلی جامعهشناختی میتوان جای داد؟در سالهای 84-1376(موسوم به دوران اصلاحات)،تلاش برای ارائهء پاسخ به این سؤال منجر به درگرفتن یکی از مباح جدی و مناقشهانگیز در عرصهء عمومی ایران شد. روش:این مقاله در پاسخ به این سؤال با تأسی به روششناسی تحلیلی-تجربی و سرمشق«انتخاب عقلانی»چهارده روند مثبت و منفی را در میان زنان احصا و توصیف کرده است.آنگاه نشان داده است اولا ارزیابی رایجی که حرکت و وضعیت جمعی زنان را به عنوان یک«مسئلهء اجتماعی»مورد تأیید قرار میدهد،کافی نیست؛ثانیا ارزیابی دوم و سومی که پوشش زنان را یک«جنبش اجتماعی»و یک«جنبش جدید اجتماعی»(که مورد حمایت فمینیستهای ایرانی است)میداند،قابل دفاع تجربی نیست. یافتهها و نتایج:این مقاله،در پایان،حرکت جمعی زنان را نه در سطح یک جنبش اجتماعی،بلکه در حد یک«مقاومت اجتماعی»ارزیابی میکند و سه حالت را برای آیندهء آن حدس میزند.
خلاصه ماشینی:
"این اندیشه که در جامعه مدرن زنها و شوهرانشان راهی ندارند جز اینکه به عنوان افراد صاحب حق و تکلیف باهم تفاهم،توافق و مدارا داشته باشند با صراحت تبلیغ نمیشود و به طور غیر مستقیم،مردان به عنوان تکیهگاه زنان مطرح میشوند(در جریان مصاحبهها وقتی از تبلیغات و متون درسی مردسالارانه سخن به میان آمد، یازده نفر از آنها اصلا به این موضوع توجه نکرده بودند و نوزده نفر دیگر نیز نتوانستند حتی یکی از سریالهای تلویزیونی را مثال بزنند که در آن بر حقوق برابر زنان و مردان تأکید شده باشد).
به نظر نگارنده این استقبالها به رغم گستردگیاش،علامت ظهور جنبش اجتماعی زنان نبوده،بلکه فقط نشاندهنده فعال شدن تشکلهای فمینیستی در ایران است که خود این روند،همچنانکه اشاره شد،گام مثبتی است گفته میشود در جریان استقبال مذکور بیش از بیست تشکل و مؤسسه،زنان را برای استقبال دعوت کرده بودند که عبارت بودند از 1)انجمن حمایت حقوق زنان؛2)مرکز فرهنگی زنان؛3)سایت زنان ایران؛ 4)مرکز کاروری سازمانهای غیر دولتی ایران؛5)مؤسسه فرهنگی-تحقیقاتی و آموزشی رشدیه؛6)جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست؛7)انجمن تنظیم خانواده جمهوری اسلامی؛8)حامیان نگاه سبز؛9) فصلنامهء فرزانه؛01)انجمن روزنامهنگاران زن؛11)گروه نوآوران پارس؛21)کانون هستیاندیش؛31)انجمن توسعه مشارکت فرهنگی زنان؛41)انجمن حمایت و یاری آسیبدیدگان اجتماعی؛51)انجمن حمایت از کودکان و نوجوان(توانیاب)؛61)مؤسسه مادران امروز؛71)مرکز آموزش جامعه مدنی؛81)مؤسسه پژوهشهای آموزش پویا؛91)مؤسسه پژوهش کودکان دنیا؛02)شورای کتاب کودک و 12)بنیاد پژوهش تاریخ ادبیات کودک و نوجوان و[..."