چکیده:
نقد اندیشه پلتیک قرن بیستم که در حاکمیت ژئوپلتیک مقاومت در قرن بیستو یکم نمایان گشته است،در یک نگاه انتقادی،توجه خود را از دولتهای سلطهگر و نخبگان طبقه حاکم در تعیین اولویتهای ژئوپلتیک به نیروهای فرهنگی،سیاسی و اجتماعی موجود در درون یک جامعه مدنی معطوف میدارد.در این پژوهش،ژئوپلتیک کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس با توجه به مؤلفههایی همچون احزاب،اقلیتهای قومی و دینی،مؤسسات مذهبی،افکار عمومی، رسانههای غیر دولتی،و نیز جنبش زنان؛بررسی و میزان قدرت این نیروها و چگونگی تأثیرگذاری آنها بر جریانهای منطقهای مورد سنجش قرار خواهد گرفت.یافتههای این پژوهش نشان میدهد که ژئوپلتیک سلطه،یک جریان مهم در تحولات منطقه خلیج فارس را نمایندگی میکند که به شدت مخالف ظهور و گسترش گفتمان ژئوپلتیک مقاومت در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس است.این واقعیت،مهمترین دلیل ح9ور نیروهای بیگانه در خلیج فارس و عدم طرح و اجرای یک سامانه امنیت دستهجمعی در منطقه با شرکت تمامی کشورهای ساحلی است.
خلاصه ماشینی:
پاسخ اوليه اي (فرضيه ) که در جواب سؤال اصلي تحقيق مطرح شده ايـن اسـت که : «نگرش حاکم بر ترتيبات امنيتي منطقه خليج فارس با توجـه بـه انحصـار سياسـي و ضعف جامعه مدني در کشورهاي عضو شوراي همکاري خليج فارس و نيـز سـلطه و نفـوذ قدرت هاي فرامنطقه اي در ساختار سياسي و مديريتي اين کشورها، مبتني بـر ژئوپلتيـک سلطه بوده و اين واقعيت ، مهم ترين دليل حضور نيروهاي بيگانه در خلـيج فـارس و عـدم طرح و اجراي يک سامانه امنيت دسته جمعي در منطقه بـا شـرکت تمـامي کشـورهاي ساحلي است ».
«مـارتين اينـديک »، مدير وقت امور خاورميانه در شوراي امنيت ملي آمريکا در ١٨مـه ١٩٩٣ ضـمن تشـريح راهبرد جديد دولت کلينتون در خاور ميانه ، وضعيت جديد امنيتـي منطقـه را ايـن گونـه برميشمارد: «ادامه مذاکرات صلح اعراب و اسـرائيل ؛ موازنـه قـوا در خلـيج [فـارس ]، بـه گونه اي که توان نظامي براي تهديد منافع ما تا حدودي کاهش يافته است ؛ سقوط اتحـاد جماهير شوروي و به تبع آن سقوط جبهه تنـدرو مخـالف رونـد صـلح در خـاور ميانـه و پيدايش ديگر جنبش هاي تندرو که خود را در لفافه مذهب پنهان ميسازند؛ دولـت هـاي جهان عرب را مورد چالش قرار ميدهند و احتمال دارد منطقه را به بيثباتي بکشـانند».
(Freedom of the Press- Kuwait, 2009) جدول ٣: جايگاه کشورهاي شوراي همکاري خليج فارس در زمينه آزادي مطبوعات در ميان ١٩٥ کشور جهان (رجوع شود به تصویر صفحه) منبع : ٢٠٠٩-٢٠٠٨-٢٠٠٧ ,Freedom of the Press د) جنبش زنان در جوامع قبيله اي کشورهاي عرب خلـيج فـارس کـه مردسـالاري در آن هـا از قرن ها پيش حکم فرما بوده است ، صحبت از حقوق و مشـارکت زنـان در امـور سياسـي و اجتماعي موضوعي چالش برانگيز به شمار ميرود.