چکیده:
با وجود مطالعات گسترده ای که در زمینه های مختلف هنر، معماری، باستان شناسی و تاریخی منطقه تکاب افشار و محوطه باستانی تخت سلیمان تاکنون انجام شده است، در مورد ساختار های طبیعی تشکیل دهنده منظر منطقه و تاثیرگذاری این ساختارها و تعاملات بین آنها، اطلاعات اندکی موجود است. هدف از این مقاله معرفی و شناسایی نقش ساختارهای طبیعی در شکل گیری منظر فرهنگی تکاب افشار-تخت سلیمان با استفاده از پردازش و تفسیر داده های ماهواره ای TM، ETM+ و Quick bird و مستند سازی بستر طبیعی و تاریخی منطقه تخت سلیمان تکاب آذربایجان غربی است. این روش از جدیدترین شیوه های مطالعه و تحلیل پهنه های تاریخی- طبیعی است. در این روش تفاوت در معیارهایی چون بافت، اندازه، زمینه رنگی، شکل و الگوی عناصر و بررسی همایندی این معیارها و تطبیق آنها با ویژگی های ساختاری محیط و روی هم اندازی و تکمیل اطلاعات در سیستم نرم افزاری GIS بر اساس الگوهای مناسب با منطقه مورد مطالعه و تطابق با مطالعات میدانی تخصصی در زمینه های مختلف، مورد تحلیل قرار گرفته و منجر به تامین اطلاعات دقیق و گسترده محیط طبیعی و ساختارهای فیزیکی منظر ساز در منطقه می شود. با توجه به اهمیت مقوله نوین مرمت و حفاظت جامع محیطی مناظر فرهنگی، دستاوردهای این تحقیق راهگشای طرح حفاظت جامع و مرمت محیطی منطقه است. این روش هم اکنون در ارتباط با برخی از مناظر فرهنگی ثبتی در فهرست میراث جهانی در کشور ایران و در معدودی از کشورهای پیشرفته به کار برده می شود.
خلاصه ماشینی:
"oohay@naitaasr چکیده با وجود مطالعات گستردهای که در زمینههای مختلف هنر،معماری،باستانشناسی و تاریخی منطقه تکاب افشار و محوطه باستانی تخت سلیمان تاکنون انجام شده است،در مورد ساختارهای طبیعی تشکیلدهنده منظر منطقه و تاثیرگذاری این ساختارها و تعاملات بین آنها،اطلاعات اندکی موجود است.
با توجه به موارد فوق و استفاده موفقیتآمیز از روش مطالعاتی مزبور که در محوطههای تاریخی-طبیعی،مانند پارسه -پاسارگاد،کازرون(بیشاپور)و گوهرتپه مازندران توسط نگارندگان انجام شده،منظر فرهنگی تخت سلیمان و به عبارت جامعتر تکاب افشار با استفاده ازاینروش مورد شناسایی قرار گرفته و ساختارهای طبیعی سازندۀ این منظر فرهنگی مطالعه و معرفی شدند.
در دشت کازرون و شهر باستانی بیشاپور نیز این روش منجر به تعیین عرصۀ جدید و کاملتر شهر شاپور نسبت به عرصۀ پیشنهادی سازمان میراث فرهنگی شده و علاوه بر آن نقش ساختارهای طبیعی منطقه در تشکیل شهر شاپور مورد بحث و شناسایی قرار گرفته است (بهبهانی و همکاران،1387).
به این ترتیب رسوبات فراوان تراورتن حاصل از رسوبگذاری چشمههای آب معدنی،چه بهطور مستقیم بر روی تخت،و یا در دشت اطراف تخت مصالح لازم برای ایجاد استحکامات و سازهها، بر فراز تخت را تأمین کرده است 2002,inamaS( فعالیت ماگمایی و تکتونیکی جوان(میوسن بالایی که تا امروز ادامه دارد و اوج آن در پلیوپلاستون بوده است)که چشمههای آب معدنی تخت سلیمان و یا زندان سلیمان،احمدآباد، قینرجه و بسیاری دیگر و رسوبات تراورتن در آقدره،زرشوران و سایر مناطق تکاب و تخت سلیمان از پیآمدهای آن هستند،در شکلدهی بعضی دیگر از زیستگاههای منطقه نقش داشتهاند."