چکیده:
برآورد مقدار سیلاب حداکثر حوزه آبریز، بخش مهمی از مطالعات هیدرولوژی در ساماندهی رودخانه است. در این ارتباط لازم است دبی پیک سیل و شکل هیدروگراف آن برای دوره های بازگشت مورد نظر مشخص باشد. انجام این کار مستلزم وجود آمار طولانی مدت و دستگاه لیمینگراف در محل مورد نظر است. در مطالعه حاضر با مقایسه آمار موجود در ایستگاههای آب سنجی و با استفاده از روشهای مشاهده ای،کریگر وSCS اقدام به برآورد میزان سیلاب طرح در حوزه آبریز رودخانه قره سو در استان کرمانشاه شد. ارتباط بین ژئومرفولوژی و هیدرولوژی این امکان را فراهم می آورد تا در حوزه هایی که از نظر ژئومرفولوژی تشابه وجود دارد با ایجاد روابط بین دو حوضه آبریز، برآورد آمار هیدرولوژیکی را در حوزه هایی که فاقد آمار به دست آورد. بدین منظور هیدروگراف های طبیعی و مصنوعی با استفاده از داده های مرفولوژیکی، باران سنجی و هیدرومتری حوضه آبریز و تجزیه و تحلیل هیدرولوژیک تامین شد و هیدروگراف واحد مصنوعی با هیدروگراف های واحد طبیعی مورد مقایسه و بررسی قرار گرفت. با توجه به دقت مناسب روش SCS که از مشخصه های مختلف اقلیمی، زمین شناسی و فیزیوگرافی استفاده می کند، نتایج این روش به عنوان سیلاب طرح پیشنهاد شد. برای برآورد سیلاب طرح به روش SCS از نرم افزار HEC-HMS استفاده شد که از داده های سیلاب اسفندماه 1376 جهت کالیبراسیون نرم افزار فوق استفاده شد. نتایج مبین مقدار دبی حداکثر 1520m3/s در ایستگاه پل کهنه است. روش کریگر برای برآورد دبی در حوزه های فاقد آمار به کار گرفته شد که نتایج دبی حداکثر به دست آمده از این روش برای ایستگاه دوآب قزانچی،1530 m3/s برآورد شد.
خلاصه ماشینی:
"به کمک رابطۀ(6)و آمار تکمیل و تطویل شدۀ آبدهی روزانه ایستگاههای مورد مطالعه در جدول شمارۀ(2)،و استفاده از مقادیر b,a در جدول شمارۀ(3)، آمار حداکثر دبی لحظهای این ایستگاهها نیز تا 40 سال تطویل شده است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) برآورد سیلاب به روش کریگر فرمول کریگر یکی از فرمولهایی است که به صورت گسترده برای تعیین دبی حداکثر سیلاب در سطوح حوزههای آبریز بزرگ و کوچک مورد استفاده قرار میگیرد و کاربرد فراوانی در تعیین دبی پیک سیل در حوزههای فاقد آمار دارد(وزارت نیرو سازمان آب و برق خوزستان،1385).
وضعیت خاص ژئومرفولوژی و فیزیوگرافی محدوده مطالعاتی و نیز موقعیت زیر حوزههای مشرف به آن از نظر سیلابخیزی و تهدید اراضی کشاورزی با سیلابهای اراضی مرتفع و مجاور شرایط خاصی را به وجود آورده بود که سبب انتخاب این محدوده شده است در روش SCS اطلاعات فیزیوگرافی حوزۀ آبریز،نفوذپذیری حوزه و حداکثر بارش استفاده میشود.
با استفاده از حداکثر بارش به ازای دورۀ برگشتهای مختلف،مقادیر سیلاب به ازای دور برگشتهای 2 تا 100 سال برای محلهای مورد نظر برآورد و نتایج در جدول شمارۀ(8)درج شد (به تصویر صفحه مراجعه شود) همچنین هیدروگراف سیل به ازای دورۀ برگشتهای 50 و 100 سال رودخانه قرهسو در محل دوآب قزانچی و پل کهنه در شکلهای شمارۀ(6 الی 9)ارائه شده است.
در این مطالعات به دلیل وجود اشتباهات احتمالی در آماربرداری و عدم وجود هیدروگراف مشخص و کامل برای روش استفاده از آمار موجود ایستگاههای آبسنجی مورد مطالعه و همچنین ضعف روشهای مشاهدهای و همچنین دقت مناسب روش SCS که از مشخصههای مختلف اقلیمی،زمینشناسی و فیزیوگرافی و بارش استفاده میکند،در این مطالعات نتایج روش SCS به عنوان سیلاب طرح پیشنهاد میشود."