خلاصه ماشینی:
"پس از اعلام فرمان مشروطیت در 6091/4231 میرزا جهانگیر خان شیرازی و میرزا قاسم خان تبریزی به فکر انتشار روزنامهء صور اسرافیل افتادند و دهخدا را بهعنوان دبیر شورای سردبیری و مقاله نویس،با حقوق ماهی چهل تومان،استخدام کردند.
دهخدا نویسندهء خوش قریحهای بود،در سیاست نظری تحصیل کرده بود و از برکت دانشی که از زبان فرانسه داشت و سفرش به اروپا درک پیچیدهای از امور دنیا داشت؛به این ترتیب بود که وی میتوانست از طریق مقالات سیاسی کاملا مستدل و دارای نگارشی روان و روشن که در صور اسرافیل مینوشت،بهویژه به دلیل مجموعه نوشتههای طنزآمیزش تحت عنوان چرند پرند مخاطبان زیادی را جلب کند.
در 0331 ش1591/ محمد مصدق به قدرت رسید و نهضت ملی کردن صنعت نفت قوت گرفت؛در این جو هیجان سیاسی غالب دهخدا یک بار دیگر به سیاست روی آورد و به انجمن هواداران صلح پیوست که گروهی با تمایلات سوسیالیستی بود.
آشنایی ژرف او با ادبیات فارسی کلاسیک،اعماز نثر و نظم؛ذخیرهء عظیم مثلها،که بخشی مستخرج از کارش روی امثال و حکم است و درگیری او در کار روزنامهنگاری در اوان فعالیت اجتماعی،همراه با این نیاز که شمار زیادی خواننده را جلب کند،همگی کمک کردند تا سبکی روان و قابل فهم پدید آید که به کلی با نثر متکلف و تصنعی که از ویژگیهای نثر دورهء قاجار است،متفاوت بود.
مقالات سیاسی و جدی دهخدا نیز فاقد عبارات پیچیده و تصنعی است،حال آنکه سر مقالههایش در سروش و قطعات طنزآمیز و انتقادی وی برای ایران کنونی گیرایی چون سلسله مطالب اصلی چرند پرند در صور اسرافیل را ندارند."