چکیده:
این مقاله به روش تجربی به بحث و بررسی درباره اصول اخلاق کاربردی در رانندگی میپردازد.بخشی مربوط به مشاهدات تجربی از بداخلاقیهای رانندگان و نقض اصول اخلاقی توسط آنان،بخشی دیگر با روش توصیفی-تحلیلی به تبیین و تحلیل اصول اخلاق کاربردی در رانندگی برای اصلاح این بداخلاقیها،پرداخته است. به نظر میرسد،بخشی از بداخلاقیهای موجود در رانندگی،ناشی از نگاه صرفا قانونی و نه اخلاقی به رانندگی است.بخشی نیز به علت غفلت و بیتوجهی به اصول اخلاقی است. ازاینرو،ضروری است راهنمایی و رانندگی و متولیان فرهنگی برای تغییر نگرش رانندگان به رانندگی،از نگاه صرفا قانونی به نگاه اخلاقی تلاش کنند.رعایت چند اصل اخلاقی مهم در رانندگی ضروری است:پرهیز آزار و اذیت دیگران به وسیله ایجاد سرو صدا،بوق زدنهای غیر ضروری،پارک دوبله و ایجاد راهبندان،لزوم جبران خسارتهای مادی و معنوی در تصادفات،پرهیز از بدزبانی،نیکی و کمک به دیگران،خویشتنداری و صبوری.پیشنهاد میشود متولیان امور رانندگی،آموزش اصول اخلاقی رانندگی را در کنار آموزش مهارتهای رانندگی اجباری کنند.
خلاصه ماشینی:
"به همین دلیل است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله اذیت و آزار به بندگان خداوند را در کنار شرک به خداوند،بزرگترین معصیت بیان میکند:«دو خصلت است که بالاتر از آنها شری نیست:یکی شرک به خدا و دیگری زیان زدن به بندگان خدا».
پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله میفرمایند: «هرکس از مسیر عبور مسلمانان،شیئی را که موجب زحمت و اذیت آنها میشود بردارد، خداوند در نامهء عمل او کار نیکی مینویسد بهشت به خاطر این کار بر او واجب میشود» در جای دیگر میفرمایند:«دو خصلت است که بالاتر از آنها خیری نیست:یکی ایمان به خدا و دیگری نفع رساندن به بندگان خدا».
بر اساس این استدلال حتی در موارد لازم و ضروری بوق زدن، که برای جلوگیری از تصادف است،اگر بوق زدن رانندهای موجب ترس شخص ثالثی شود،باز هم ضامن و مسئول است و باید از او طلب بخشش کند؛چرا که ظلم و آزار دیگران به صورت عمد و یا سهو ضمانتآور است و مانند کسی است که سهوا دستش به صورت دیگری برخورد میکند و موجب آسیب او میشود.
نتیجهگیری از آنجا که استفاده از وسایل نقلیه یکی از ضروریات زندگی جدید شده است،تبیین اصول اخلاقی رانندگی و بایدها و نبایدهای اخلاقی آن،در کنار بیان قوانین راهنمایی و رانندگی امری ضروری است؛چرا که بسیاری از اعمال غیر اخلاقی در رانندگی مشاهده میشود که یا اصلا در مورد آنها قانونی وضع نشده است و یا وضع قانون برای آنها غیر ممکن و ناکارآمد است."