چکیده:
شرعیه،علوم الهی،عرفان و....بیبهره نبود.تاآنجاکه او را از چهرهشناسان و نیز محدثان دانستهاند. میخواهیم با استناد به احادیث و روایات و مراجع معتبر به بررسی ابعاد گوناگون و حکمی سلمان بپردازیم و تا حد امکان به تحلیل محتوایی و بیرونی سخنان وی بپردازیم. بخشهای درونی این مقاله عبارت خواهد بود از: الف)دستهبندی دانش سلمان و تحلیل و اثبات آن ب)تحلیل سخنان او(بهمنظور اثبات ارزش علمی،حکمی و ادبی شخصیت سلمان) از ویژگیهای یک انسان متعالی،توجه به علم و دانش است و سلمان به گواهی احادیث و روایات به عنوان یک مسلمان پاک و وارسته و کمالطلب آراستگی به علم و حکمت را در شخصیت خود به اثبات رسانده است. او در خانوادهای که به فرزندان منوچهر،از پادشاهان سلسلهی پیشدادیان ایرانی منسوب بودهاند،پرورش یافت و در خوزستان که از مراکز علمی و حکمی و مذهبی عهد ساسانی بود بالید،چنانکه برخی برآنند او در دانشگاه گندیشاپور با حارث کلده ثقفی همدرس بوده است. در سالهای طولانی سیروسفر خود،تجربههای علمی اندوخت و آداب و رسوم بسیاری آموخت،با دانشمندان و راهبان حشرونشر داشت و آگاهیهای بسیاری بهدست آورد. احادیث و روایات فراوانی در باب علم و فقاهت و حکمت او ذکر شده است که از مقام والای علمی سلمان حکایت میکند.حضرت علی(ع)او را به لقمان حکیم مانند کردهاند و حضرت رسول(ص)فرمودهاند:اگر علم در«ثریا» بود،سلمان به آن دست مییافت. علم و دانش سلمان از جهات گوناگون قابل بررسی و تأمل است.او افزون بر آنکه از حکمت عملی،تدبیر منزل و سیاست مدن،آگاهی داشت از علوم
خلاصه ماشینی:
"1-تفسیر و ترجمه در آغاز دعوت اسلام برای عرب،تقریبا اشکالی در فهم معانی قرآن نبود و بیشتر ابهام و اشکال آنها،در فهم مفردات و ترکیبات و اشارات قرآن کریم بود که از پیامبر میپرسیدند و پاسخ حضرت کافی بهنظر میرسید و یاران و صحابه بدینگونه معانی و مفاهیم آیات گوناگون را فرامیگرفتند و به شأن نزول آن پی میبردند و در سالهای هجرت،بهوجود مفسران نیازی احساس نمیشد اما سلمان،علم کتابین داشت یعنی آگاه به قرآن و انجیل بود و ازسویدیگر نخستین کسی است که با اجازهی پیامبر به ترجمهی قرآن پرداخت و به خواهش چند نومسلمان ایرانی،سورهی فاتحه را به فارسی برگرداند و بدیهی است ترجمهی یک متن نیاز به آگاهی کامل و احاطه بر مفاهیم و معانی آن متن دارد و سلمان به گواهی احادیث و روایت در رتبهی بالایی از مراتب علمی قرار داشته است.
(واقدی 333/3) ب)تدبیر جنگ طائف جنگ دیگری که سلمان در آن و در رکاب رسول خدا(ص)شرکت فعالانه داشت، جنگ طائف بوده است پیامبر و سپاه اسلام برای نخستینبار در این جنگ از منجنیق و دبابه(وسیلهای مانند تانکهای امروزی)استفاده کردند تا بتوانند حملههای دشمن را دفع کنند و به گواهی اقدی در مغازی نصب منجیق را سلمان پیشنهاد داد و گفت:«ما در سرزمین فارس بر حصارها منجنیق میگذاشتیم و دشمن هم علیه ما همان کار را میکرد گاه ما بر دشمن پیروز میشویم و گاه او بر ما و اگر منجنیق نباشد محاصره طلانی میشود»."