چکیده:
گسترش روزافزون منابع اطلاعات علمی، باعث گرایش متخصصان اطلاعات به فشردهگویی و استفاده از راهکارهای آسانسازی جستوجوی اطلاعات شده است. در این بین، نمایهسازی یکی از باصرفهترین راههای میانبر جهت رسیدن به اطلاعات است. در بین روشهای بیشمار نمایهسازی که هریک دارای نقاط ضعف و قوت خاص خود هستند، نمایهسازی خودکار یکی از روشهایی است که علاوه بر جستوجوپذیر نمودن اطلاعات موجود، باعث افزایش توان آدمی در برابر پدیدة انفجار اطلاعات و افزایش بیوقفة دادهها، بهخصوص در قالب الکترونیکی شده است. با پیشرفت و تکامل نرمافزارهای نمایهسازی خودکار در افزایش سرعت فرایند نمایهسازی، تلفیق راهکارهای نمایهسازی خودکار و دستی، و کاهش زمان و هزینهها اقبال و گرایش مدیران پایگاههای اطلاعاتی را جهت استفاده از این فناوریها بیش از بیش افزایش داده است. این مقاله شامل درآمدی بر نمایهسازی خودکار و ارائة نظرات متخصصان در قالب بحث کوتاهی در مقایسة ضمنی دو روش نمایهسازی خودکار و دستی و در پایان معرفی جامع نرمافزارهای نمایهسازی خودکار و نحوة عملکرد آنها میباشد.
خلاصه ماشینی:
"دلیل دیگر برعدم کارایی رایانه در نمایهسازی را میتوانبه این مطلب نسبت داد که موضوعات اصلیو فرعی انتخاب شده در نمایه باید براساسنیاز و سطح معلومات خوانندگان باشنذ،چراکه برخی از کاربران در مورد موضوع موردمطالعه دارای اطلاعات و پیشزمینۀ قبلیهستند و برخی دیگر چنین نیستند و با توجهبه اینکه اغلب نمایهها در مؤسسات تخصصیو در ارتباط با رشتههای خاص تولید میشوند،رعایت نکردن این اصل،در نمایههای رایانهاینمیتواند قابل توجیه باشد.
رمافزار HTML indexer این نرمافزار نمایهسازی توسط شرکتبروان45تولید میشود و از طریق نشانی زیرقابل دسترسی است: http://www.
رمافزار RoboHelo HTML Edition این نرمافزار از سوی شرکت software±Blue Sky تولید شده و از طریق نشانی زیرقابل دسترسی است: http://www.
یکی از مزیتهای قابل توجه این برنامهاین است که پس از اینکه یک واژۀ نمایهایو موضوعی اصلی در کادر مربوط درج شد،تمامی موضوعات فرعی آن نیز بلافاصلهنمایش داده میشود(البته توجه داشته باشیدکه قبلا باید سرعنوانهای موضوعی و یااصطلاحنامۀ مورد نظر به برنامه معرفی شود).
از جمله امکاناتی که درآن پیشبینی شده است میتوان به موارد زیراشاره نمود: 1)تولید انواع نمایههای فرعی در قالبفصلها و بخشهای مختلف با توجه به نیازکاربر،2)تولید کاربرگههای دسترسی49سریع، 3)ذخیرۀ خودکار کاربرگههای دسترسیدر قابل تصویر برای شناسایی دیداری، 4)استفاده از تصاویر و قالبهای موجود درنمایه در تولید یک وب سایت(البته براساسفرمتهای پیشفرض اما قابل ویرایش)، 5)قابلیت جستوجو و حذف تصاویرمشابه و تکراری، 6)مدیریت و سازماندهیتصاویر در یک پایگاه دادۀ قابل جستوجو، 7)قابلیت نمایش تصاویر در اندازۀواقعی خود و به عبارتی نمایش شفافه50، 8)تولید و تنظیم تصاویر به صورت سریو پشت سر هم51، 9)گروهبندی تصاویردر بخشهای جداگانه براساس کیفیتتصاویر(براساس پیکسل)، 10)جستوجویتصاویر براساس رنگهای مختلف و فایلیکه در آن قرار گرفتهاند."