چکیده:
یکی از نهاده های مهم در تولید گوشت مرغ، جوجه یکروزه است. نوسانات قیمت جوجه یکروزه گوشتی در بازار همواره نقش موثری در عدم تعادل عرضه و تقاضای گوشت مرغ داشته و بر این اساس قیمت جوجه یکروزه به عنوان یکی از منابع ریسک تولید کنندگان مرغ کشور مطرح بوده است. بر همین اساس مطالعه حاضر با هدف ارائه الگویی مناسب برای پیش بینی قیمت فصلی جوجه گوشتی یکروزه در ایران انجام شده است. به این منظور مدل تصحیح خطا(ECM) و همچنین الگوی خودتوضیح میانگین متحرک انباشته(ARIMA) برای پیش بینی قیمت فصلی جوجه گوشتی یکروزه مورد استفاده قرار گرفت.
نتایج مطالعه نشان داد که قیمت جوجه گوشتی یکروزه دارای نوسانات زیادی بوده و این نوسانات عمدتا همراه با نوسانات قیمت گوشت مرغ بوده است. نتایج آزمون علیت و آزمون همجمعی نیز این نتیجه را تایید می کنند و نشان می دهند که یک رابطه بلندمدت بین قیمت جوجه یکروزه و قیمت گوشت مرغ وجود دارد و جهت علیت از قیمت گوشت مرغ به قیمت جوجه یکروزه است. همچنین نتایج مدل ECM نشان می دهد 58 درصد از شوکی که به قیمت جوجه یکروزه از ناحیه قیمت گوشت مرغ وارد می شود، در هر فصل تعدیل می گردد. خطای پیش بینی الگوی ARIMA کمتر از مدل ECM است ولی مقایسه خطاها و نتایج پیش بینی نشان می دهد که هر دو الگو جهت پیش بینی قیمت جوجه یکروزه در آینده مناسب هستند.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین با توجه به شیوه مدلسازی فوق،برای پیشبینی قیمت جوجه یکروزه گوشتیمدل تصحیح خطا (ECM) به عنوان مناسبترین الگو انتخاب شد و همچنین الگوی خود توضیحمیانگین متحرک انباشته (ARIMA) نیز مقایسه با الگوی تصحیح خطا برای پیشبینی قیمتفصلی جوجه گوشتی یکروزهن مورد استفاده قرار گرفت که در ادامه به توضیح الگوهای نامبردهو آزمونهای اشاره شده پرداخته میشود.
استفاده از روش ARIMA برای پیشبینی متغیرهای اقتصادی سابقه طولانی دارد که از جمله مطالعات انجام شدهدر این زمینه میتوان به مجاوریان و امجدی(1378)و گیلانپور و کهزادی(1381)و از جمله مطالعاتخارجی میتوان به اینگو (Ingco,1983) ،میر و یانگیدا (Myer and Yanagida,1984) وشانوی و تالپاز (Shunway and Talpaz,1980) اشاره کرد.
مقادیر آمارههای ?max و ?trace آزمون یوهانسون برای تعیین مرتبههمجمعی بین متغیرها (به تصویر صفحه مراجعه شود)مأخذ:یافتههای پژوهش نتایج مقادیر آمارههای ?max و ?trace هر دو حاکی از وجود یک رابطه بلند مدت بینقیمت جوجه گوشتی یکروزه و قیمت گوشت مرغ میباشند.
از آنجا که متغیرها در سطح ایستا نیستند و بین آنها علیت دو طرفه وجود ندارد وهمچنین از مرتبه اول همجمع هستند،بنابراین نمیتوان از الگوهای خود توضیح برداری (VAR) و الگوی خود تصحیح برداری (VECM) استفاده کرد و لذا الگوی تصحیح خطا (ECM) مناسبترین الگو برای پیشبینی قیمت جوجه یکروزه میباشد.
همچنین جدول 9 دادههای پیشبینی شده سال 1388 توسط الگوی ARIMA را بادادههای واقعی سال 1387 مورد مقایسه قرار داده است و نتایج نشان میدهد که قیمت جوجهیکروزه در سال 1388 افزایش ناچیزی نسبت به سال قبل خواهد داشت با این تفاوت که میزانکاهش قیمت در تابستان نسبت به سال قبل کمتر خواهد بود."