چکیده:
در سالهای اخیر با افزایش روند گسترش شهرها، علاوه بر کاهش تدریجی محیطهای طبیعی درونشهری، پیوستگی بین محیطهای طبیعی نیز از بین رفته بهطوریکه محیطهای طبیعی درونشهری همچون لکههایی مجزا از بستر طبیعی پیرامون شهر درون بافت شهری محصور شدهاند. از طرفی آثارتاریخی درون شهرها، که به عنوان تنها نشانههای باقی مانده از تمدنهای قبل مطرح بوده، نیز همچون محیطهای طبیعی تحت تاثیر روند گسترش شهرها و افزایش جمعیت، در معرض نابودی قرارگرفته و از کیفیت آنها کاسته شده است. هدف اصلی این تحقیق، ایجاد پیوستگی و حفاظت توسط مسیرهای سبز بین ساختارهای طبیعی و تاریخی درون و اطراف شهرهاست بهطوریکه شبکهای به هم پیوسته و مرتبط از ساختارهای طبیعی و تاریخی ایجاد شود. در این تحقیق از تلفیق دو رویکرد زیستمحیطی منظر و تاریخی استفاده شده است تا دیدی همهجانبه نسبت به هر دو ساختارطبیعی و تاریخی ایجاد شود. روش پژوهش در این تحقیق، عبارت است از: جمعآوری و تحلیل اطلاعات، مشخص کردن ساختارهای طبیعی و تاریخی ری، رویهم گذاری ساختارهای طبیعی و تاریخی در جهت رسیدن به مهمترین ارتباطات بین آنها برای ایجاد مسیرهای سبز، تعریف مسیرهای سبز اصلی و در نهایت تعریف شبکه طبیعی ـ تاریخی. به منظور برآورده کردن هدف تحقیق، شهرری به عنوان شهری تاریخی که نشانههای تمدن چندهزار ساله را در خود داراست و دارای پتانسیلهای طبیعی متعددی از جمله فضاهای سبز و باز فراوان در درون و اطراف شهر است به عنوان نمونة مورد مطالعه انتخاب شده است. نتیجة این تحقیق، ارائة طرح راهبردی، برای ایجاد شبکه پیوستة تاریخ و طبیعت توسط مسیرهای سبز بوده تا ضمن حفاظت از ساختارهای طبیعی و تاریخی درونشهری، شبکه ای یکپارچه و مرتبط از این دو ساختار نیز ایجاد شود.
خلاصه ماشینی:
به منظور برآورده کردن هدف تحقیق،شهر ری به عنوان شهری تاریخی که نشانههای تمدن چند هزارساله را در خود داراست و دارای پتانسیلهای طبیعی متعددی از جمله فضاهای سبز و باز فراوان دردرون و اطراف شهر است به عنوان نمونۀ مورد مطالعه انتخاب شده است.
از دیدگاه علم اکولوژی منظر،مناظر گوناگون دارای یک ساختار بنیادین مشترک هستند که متشکل از لکه،دالان و زمینه است (Forman,1995) البته این ساختار بنیادین بسیار به ساختار کلی مسیرهای سبز شباهتدارد؛در تمامی مسیرهای سبز،لکههایی وجود دارد که توسط دالانهایی به هم متصل شده و سپس لکهها ودالانهایی در ارتباط با بستر پیرامونی دربرگیرندۀ خود درونشبکهای به نام شبکه زیستمحیطی،سازماندهیشده،به نوعی که با ایجاد پیوستگی بین فضاهای باز و سبز و بستر طبیعی خارج از شهر،امکان تسهیل جریانهاو فرایندهای زیستمحیطی را فراهم میکنند.
در رویکرد تاریخی،آثار تاریخی موجود در شهرها به عنوان مهمترین عناصر در نظر گرفته شده ومهمترین هدف ایجاد پیوستگی بین آثار تاریخی و ساختارهای طبیعی است (Sophia s.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) قش ساختارهای طبیعی در محدودۀ ری: از دیگر پتانسیلها میتوان به وجود مسیلهای سرخه حصار و فیروزآباد اشاره کرد؛مسیل سرخه حصاراز انشعابات رودخانۀ جاجرود است و در طی مسیر خود از کنار کارخانه سیمان و ابن بابویه گذشته و بهسمت جنوب شرقی جریان مییابد،از آب این نهر برای کشاورزی استفاده میشود.
این دسترسیها علاوه بر اتصال فضاهای سبز و باز درون بافت شهری و تشکیلشبکهای مرتبط،منجر به اتصال این شبکه به ساختارهای طبیعی و تاریخی در اطراف شهر شده و در نهایتمنجر به اتصال ری به محیط طبیعی پیرامون خود گردیده است.