چکیده:
زمینه و هدف: صدمات شدید، ناتوانی ها و مرگ ناشی از حوادث ترافیکی جاده، دارای تبعات نامطلوب در سطوح فردی، خانوادگی و اجتماعی می باشند. با توجه به کمبود اطلاعات بنیادی در زمینه عوامل خطر شدت صدمات حوادث ترافیکی جاده در ایران، این مطالعه با هدف تعیین و اندازه گیری رابطه بین عوامل خطر بالقوه و شدت صدمات وارده در رانندگان آسیب دیده حوادث ترافیکی جاده انجام شد.
روش بررسی: پژوهش بر روی 175 نفر از رانندگانی که در طول مطالعه (8 فروردین تا 31 تیر ماه 1384) در جاده قزوین- لوشان دچار سانحه رانندگی همراه با صدمه جسمی (هر گونه آسیب نیازمند به مراقبت پزشکی) شدند، انجام گردید. ارتباط 16 عامل خطر با شدت صدمه (نمره (NISS بررسی شد. داده ها از طریق مصاحبه با راننده، پرونده بیمارستانی و گزارش پلیس راه به دست آمد و به دو شیوه دو متغیره و مدل رگرسیون خطی چندگانه آنالیز گردید.
یافته ها: در حالیکه در تجزیه و تحلیل خام، پرتاب شدن به بیرون از وسیله نقلیه، شدت برخورد، گیر افتادن در درون اتومبیل پس از تصادف، تعداد برخوردها، پرت شدن در دره، انحراف از جاده و واژگونی وسیله نقلیه و سرعت حضور ناجیان در صحنه تصادف با شدت صدمات وارده همبستگی نشان دادند؛ در آنالیز چند متغیره، هر واحد افزایش در شاخص شدت برخورد، نمره NISS را (2.589 – 6.637) 4.14 برابر می نمود؛ گیر افتادن در درون اتومبیل و پرتاب شدن به بیرون از وسیله نقلیه پس از تصادف به ترتیب باعث 1.531 (1.188 – 1.972) و 1.482 (1.164 – 1.892) برابر شدن نمره NISS می گردیدند و برخورد از سمت چپ در برابر برخورد از عقب و سن راننده نیز با شدت صدمه همبستگی نشان دادند.
نتیجه گیری: به منظور کاهش شدت صدمات ناشی از حوادث ترافیکی جاده، تدوین استراتژی هایی جهت کاهش شدت برخورد از طریق کنترل سرعت غیر مجاز، استفاده از کلاه و کمربند ایمنی استاندارد و بهبود فرایند امدادرسانی به مصدومین جاده، توصیه می گردد.
خلاصه ماشینی:
"به عنوان مثال پرتاب شدن به بیرون از وسیله نقلیه نسبت به عدم پرتاب شدن در آنالیزز دو منغیره(خام)، در نمره{L SSIN L}به اندازه476/1 برابر افزایش ایجاد میکندP} (به تصویر صفحه مراجعه شود)جدول 2-مقایسه نتایج حاصل از مدل خطی چندگانه با حضور تصادفهای موتور سیکلت و مدلی که در آن تصادفهای موتور سیکلت از دادهها حذف شده استعوامل خطر مربوط به ویژگیهای تصادف و وسیله نقلیه: آنالیز اولیه(خام)نشان داد که علیرغم بیشتر بودن میانگین و میانه نمره{L SSIN L}در زمان وقوع آتش سوزی نسبت به عدم وقوع آن، این افزایش از لحاظ آماری معنیدار نمیباشد.
نتیجه تجزیه و تحلیل دادهها با مدل رگرسیون خطی چندگانه که در آن همه تصادفات مد نظر بودهاند، نشان داد که شدت برخورد(تصادف)، گیر افتادن در درون اتومبیل و پرتاب شدن به بیرون از وسیله نقلیه پس از تصادف، برخورد از سمت چپ و سن راننده با شدت صدمات وارده به رانندگان(نمره{L SSIN L})همبستگی دارند در حالی که پس از حذف تصادفهای موتور سیکلت از دادهها تنها شدت برخورد(تصادف)، گیر افتادن در درون اتومبیل و برخورد از سمت چپ با نمره{L SSIN L}همبستگی نشان دادند و زمان لازم جهت حضور ناجیان در صحنه تصادف نیز به عنوان عامل خطر شدت صدمه مطرح گردید که خود بیانگر اهمیت بهبود روند امدادرسانی در حوادث ترافیکی است(جدول 2)."