چکیده:
در نوشتار حاضر پس از اشاره به گونههای سرمایه، بر سرمایه اجتماعی تمرکز شده و دیدگاههای نظریهپردازان سرمایه اجتماعی معرفی گردیده است. پس از نقد دیدگاههایی که از وجوه منفی سرمایه اجتماعی سخن گفتهاند، به وجه ارزششناختی این سرمایه اشاره شده، دیدگاههای اسلام در خصوص مفهوم سرمایه اجتماعی مورد بحث قرار گرفته و مفهوم «سرمایه خانواده» به عنوان مجموعه سرمایه اجتماعی انباشتی، بازتولید و بازتوزیع در خانواده ارائه گردیده است. مقاله پس از طرح محدودیتهای مربوط به تقویم و ارزیابی نسبتهای متقابل سرمایه اجتماعی و زندگی خانوادگی، به آثار فرسایشی زندگی مدرن بر سرمایه خانواده در غرب (تحت تاثیر تغییرات گسترده بر نهاد خانواده) میپردازد. در بخش پایانی مقاله، آسیبشناسی سرمایه خانواده در ایران با اشاره به چهار آسیب مهم (که نوعا متاثر از تحولات دوران مدرن هستند)، تحلیل گردیده و نسبت به آثار روند واگرا و تهدیدکننده آن هشدار داده شده است.
خلاصه ماشینی:
"پس از نقد دیدگاههایی که از وجوه منفی سرمایهاجتماعی سخن گفتهاند،به وجه ارزش شناختی این سرمایه اشاره شد،دیدگاههای اسلام در خصوصمفهوم سرمایه اجتماعی مورد بحث قرار گرفته و مفهوم«سرمایه خانواده»به عنوان مجموعه سرمایهاجتماعی انباشتی،بازتولید و بازتوزیع در خانواده ارائه گردیده است.
نگارنده با توجه به مراتب فوقمعتقد است که میتوان سازگار با دیدگاههای مذکور و با توجه به منابع و ظرفیتهای برخاستهاز تعاملات و پیوندهای طبیعی و خدادادی درون خانواده،از سرمایه خانواده به مثابه مجموعهسرمایه اجتماعی انباشته،باز تولید شده و توزیع شده از سوی این نهاد سخن گفت.
latipaC ylimaF o} اما در رابطه با موضوع مورد بحث،دو رویکرد عمده برای بررسی رابطه سرمایه اجتماعی وزندگی خانوادگی مورد استفاده قرار گرفته است.
5-2-سرمایه اجتماعی فراسوی خانواده رویکرد دوم،توجه به آن بخش از سرمایه خانواده است که وظیفه بازتولید سرمایهاجتماعی را داشته و باعث تقویت این سرمایه در چارچوب جامعه مدنی میشود،یعنی کدامالگوهای زندگی خانوادگی باعث تقویت هرچه بیشتر هنجارهای اعتماد و عمل متقابل درچارچوبهای اجتماعی فراسوی خانواده میشود.
جدول شماره(2)-عوامل مؤثر در انباشت و تولید سرمایه اجتماعی در خانواده(به تصویر صفحه مراجعه شود)منبع: 0002,seidutS ylimaF fo etutitsnI nailartsuA مشاهده میشود که به رغم آنکه در تبیین تعاملات سرمایه اجتماعی و سرمایه خانواده یابه عبارت دیگر نسبت زندگی خانوادگی و سرمایه اجتماعی،بحثها و تقسیمبندیهای خوبیصورت گرفته،با این همه درک فعلی ما از ارتباط زندگی خانوادگی و سرمایه اجتماعیهمچنان نارسا و محدود است.
&%05905BHRG059G% در خصوص اینکه ریشه این تغییرات در خانواده چیست،کاستلز معتقد است سه علت درتغییرات خانواده معاصر نقش دارد که عبارتاند از:اقتصاد و اطلاعات جهانی،فناوریهایجدید تولید مثل و فمینیسم به عنوان یک نهضت چندبعدی؛علل تقویت گرایش برابریطلبانه،بالا رفتن سطح تحصیلات زنان،افزایش قدرت مالی و بالا رفتن سطح آگاهی و خودآگاهی(کاستلز،1380،ص 193)."