چکیده:
ترویج علم مقوله ای است که مدت زمانی طولانی از مطرح شدن آن نمی گذرد. به عبارت ساده، ترویج علم
پلی است میان ادبیات علمی و گفتمان مردم عادی. این مفهوم بسیار جوان است، اما پویایی آن باعث گردیده که با وجود جوان بودن به سرعت در جوامع مورد توجه قرار گیرد. اواخر دهة 1970 را می توان سرآغاز ترویج علم به مفهوم امروزی آن دانست. از آن تاریخ تاکنون، دولتمردان کشورهای مختلف به رو ش های گوناگون ترویج علم را به عنوان یکی از راهبردهای مطرح برای پیشرفت و توسعة کشورشان مدنظر قرار داده اند. ایران به عنوان یکی از کشورهایی که در سند چشم انداز بیست سا لة خود، جایگاه منطقه ای و بین المللی قدرتمندی را پیش بینی کرده است، نمی تواند از این قاعده مستثنی باشد. به منظور تبیین وضعیت ترویج علم در کشور، در این مقاله به بررسی مفهوم و چیستی ترویج علم، پیشینة تاریخی ترویج علم در جهان و ایران، نهادهای ترویج علم و چالش های ترویج علم در ایران می پردازیم.
خلاصه ماشینی:
"چرا که براساس سند چشمانداز جمهوریاسلامی ایران کشور میباید در مقام نخست علم و فناوری درسطح منطقه قرار گیرد و بدیهی است که بدون بررسی جایگاهفعلی ترویج علم در جامعۀ کنونی امکان بررسی روشهایبهبود این مهم حاصل نخواهد شد و در نتیجه بدون داشتنشناختی مناسب از وضعیت موجود ترویج علم نمیتوان راهکارمناسبی برای آینده پیشبینی کرد.
stiripS cifitneicS o} &%04704YHRG047G% به اهمیت بیش از پیش علم و فعالیتهای علمی پی برند،بهطوری که آندرو کارنگی که در صنعت مولد در منطقۀپیتسبورگ شناخته شده بود و همچنین رابرت بروکنیگزمعتقد بودند که با ایجاد محیط علمی که در آن استادان وپژوهشگران ملزم به تدریس نباشند و تنها وقت و انرژی خودرا صرف انجام تحقیقات و مطالعات خود کنند،میتوان راهبردبسیار مناسبی را برای پیشبرد امور مختلف به مسئولان وسیاستمداران عرضه کرد.
در این همایش جمعی از استاداندانشگاهها،صاحبنظران مسائل آموزشی و تربیتی کشور ومؤسسههای دستاندر کار برنامهریزی و تولیدی مواد وتجهیزات آموزشهای غیر رسمی علوم پس از بحث و تبادلنظر و ارائۀ نتیجۀ مطالعات و تجارب خود در خصوص همگانیکردن علم در ایران،بیانیهی با عنوان"ترویج علم"صادرکردند که در بند دو آن آمده است:«انجمنی با عنوان انجمنترویج علم در ایران در چهارچوب نهادهای مردمی تأسیسشود تا علاوه برتأمین مکانی کافی برای مراجعه،گردهمایی وتبادل نظر صاحبنظران و افراد علاقمند امکانات لازم برایبرنامهریزی،هماهنگی و تبلیغات مناسب صورت گیرد.
اما باید به این نکته نیز اعتراف کردکه ترویج علم در ایران با چالشهای جدی ساختاری روبهرواست و رفع این مشکل اساسی نیازمند عزم ملی همۀ جامعه-از بالاترین سطح یعنی دولتمردان و سیاستگزاران تا پایینترینسطح جامعه یعنی کلیه اقشار جامعه-است و به نظر میرسدتا زمانی که تلاش سازمانیافته و مستمری برای مرتفع کردناین چالشها صورت نگیرد ترویج علم در کشور دستخوشتحولی بنیادین نخواهد شد و تنها به شکل ظاهری نمودخواهد یافت."